سبع المثانی و قرآن دو کتاب الهی هستند

خداوند دو نوع آیات خود را در معرض دید ما قرار داده است و به عنوان نشانه های خود یاد میکند اول آیات متشابه و دوم آیات محکمات. اصل قرآن بر آیات محکمات قرار گرفته و رسالت قرآن هم بر این اصل استوار است اصل هدایت انسان براه راست، راهی که در فطرت ذاتی انسان است و خداوند او را در این دنیا در معرض آزمایش قرار می دهد و کسانی که بر این فطرت قرار گیرند را در آخرت برای طرح و برنامه خود انتخاب و بقیه جزء مغضوب الیه  از گردونه  نظام  خلقت خارج می شوند. آیات متشابه آیاتی هستند که ریشه در واقعیت های حیاتی زمین دارند و پیوندی نا گسستنی با علوم طبیعی دارند. فلسفه وجودی آیات متشابه رسیدن دانشمندان و کسانی که با علم  سروکار دارند به حقانیت وجود خداوند است و تثبیت اصل قرآن که محکمات است.

خداوند برای توضیح این آیات از کلماتی استفاده کرده که دارای دو بعد مفاهیمی دارند و با پیشرفت علم مفاهیم این آیات برای انسان روشن میشود. آیات متشابه در قرآن اشاره به واقعیت های عینی در اطراف ما دارد و خداوند برای اثبات وجود خود از آن استفاده میکند. تمامی مظاهر طبیعی که در معرض دید ما  قرار دارند آیات خداوند هستند و از این آیات هم خداوند برای رهنمود انسان به هدایت استفاده میکند. این نشانه ها در طبیعت با امر خداوند و ملائکه مدیریت می شوند و امر خداوند هم قوانین طبیعی هستند پس علم هم می تواند به عنوان آیات خداوند در تاویل آیات متشابه در قرآن به ما کمک کند. برای اثبات این مطالب از آیات 3 الی 6 آیات سوره جاثیه و آیات 20 الی 27 سوره روم به عنوان نمونه این چنین آیات که در قرآن فراوان هستند استفاده میکنیم. بنابراین سبع المثانی سوره حمد نیست و آیات مظاهر حیات در طبیعت که اساس آن در جو زمین که هفت طبقه است قرار دارد. سوره حمد جزء کتاب قرآن است و هیچ دلیل منطقی در قرآن نیست که آن را جدا از قرآن بدانیم. اگر گذشتگان نظر دادند باید دلیل آن را در قرآن هم پیدا کنیم.

آیات 3 الی 6 آیات سوره جاثیه 

تَنزِیلُ الْكِتَابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِیزِ الْحَكِیمِ
انَّ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ لَآیَاتٍ لِّلْمُؤْمِنِینَ
وَفِی خَلْقِكُمْ وَمَا یَبُثُّ مِن دَابَّةٍ آیَاتٌ لِّقَوْمٍ یُوقِنُونَ
وَاخْتِلَافِ اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ وَمَا أَنزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاء مِن رِّزْقٍ فَأَحْیَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَتَصْرِیفِ الرِّیَاحِ آیَاتٌ لِّقَوْمٍ یَعْقِلُونَ

تِلْكَ آیَاتُ اللَّهِ نَتْلُوهَا عَلَیْكَ بِالْحَقِّ فَبِأَیِّ حَدِیثٍ بَعْدَ اللَّهِ وَآیَاتِهِ یُؤْمِنُونَ

این کتاب (قرآن) از جانب خداوند عزیز و حکیم نازل شد-(علاوه بر آن آیات دیگری هم وجود دارد)از جمله:

هر آنچه در آسمان ها و زمین وجود دارند آیاتی هستند برای اهل ایمان و در خلقت شما و پراکندگی دابه، جنبندگان ریز(بند پایان) هم آیاتی برای اهل یقین و اختلاف شب و روز و رزقی( آبی) که ما از آسمان نازل می کنیم و زمین را با آن احیاء می کنیم و همچنین چرخش باد هم  آیاتی هستند برای اهل تدبیر و تعقل.

اینها هم آیات خداوند است که به حق بر تو تلاوت میکنیم  (دقت فرمایید خداوند چه می فرماید، تِلْكَ آیَاتُ اللَّهِ نَتْلُوهَا عَلَیْكَ بِالْحَقِّ  این آیات که نام برده شد را هم مانند آیات قرآن بر تو تلاوت می کنیم)پس آیا به کدامیک از آن به حدیث بعدالله (قرآن ) و یا این آیات  ایمان می آورند. برای تکمیل این مبحث به آیه 23 سوره زمر هم توجه فرمایید

ٱللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ ٱلْحَدِیثِ كِتَٰبًۭا مُّتَشَٰبِهًۭا مَّثَانِىَ تَقْشَعِرُّ مِنْهُ جُلُودُ ٱلَّذِینَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ ثُمَّ تَلِینُ جُلُودُهُمْ وَقُلُوبُهُمْ إِلَىٰ ذِكْرِ ٱللَّهِ ۚ ذَٰلِكَ هُدَى ٱللَّهِ یَهْدِى بِهِۦ مَن یَشَآءُ ۚ وَمَن یُضْلِلِ ٱللَّهُ فَمَا لَهُۥ مِنْ هَادٍ- خداوند قرآن را فرستاد که بهترین حدیث است، کتابی که آیاتش متشابها مثانی دارد (متشابهات آن در طبیعت در معرض دید قرار دارد که  با دیدن آنها ) با ثنای مکرر خدا، خدا ترسان را لرزه بر اندام افتد و باز آرام یابند و دلهایشان به ذکر خدا مشغول گردد. این احسن الحدیث(قرآن) همان هدایت خداست که هر که را خواهد به آن رهنمود فرماید، و هر کس را خدا به گمراهیش واگذارد دیگر هیچ هدایت کننده‌ای نخواهد داشت.

هر آنچه که در اطراف ما وجود دارد در مجموعه هفت جو زمین و زمین است که حیات را تشکیل میدهند. این هفت جو زمین که در تمامی کائنات  مانندی  ندارد در قرآن به عنوان سبع السموات والارض اشاره شده است
 زمین و جو آن که مجموعه حیات موجودات زنده را دربرمی گیرد تمامی نشانه ها مانند اختلاف شب و روز که اصلی ترین عامل ایجاد حیات در کره زمین است بارش باران و احیاء زمین کشاورزی و تاثیر باد در حرکت ابرها و همه آیات خدا هستند. خداوند در آیات 85 الی 87 سوره حجر میفرماید.

وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا إِلاَّ بِالْحَقِّ وَإِنَّ السَّاعَةَ لآتِیَةٌ فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِیلَ
إِنَّ رَبَّكَ هُوَ الْخَلاَّقُ الْعَلِیمُ
وَلَقَدْ آتَیْنَاكَ سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِی وَالْقُرْآنَ الْعَظِیمَ

ما سماوات و الارض که همان زمین و هفت طبقه جو آن است و هر چه که بین آنها است (حیات زمین) خلق کردیم و این یک واقعیت است و قیامت هم  یقینا میرسد و خداوند خلق کننده عالم و دانا است یعنی علم از او سر چشمه  گرفته است. اینجا است که خداوند متعال به پیامبر گرامی اسلام می فرماید . وَلَقَدْ آتَیْنَاكَ سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِی وَالْقُرْآنَ الْعَظِیمَ. در حقیقت ما به تو دو چیز را عطا کردیم  سبعا من المثانی یعنی آیات که در طبیعت هستند و پایه آن هم بر آسمان هفت طبقه زمین و حیات در آن قرار دارد که آیات زنده حیات در آن قرار دارند و کلمه هفت در این مجموعه به عنوان نشانه عظمت خداوند که در آن تکرار می شود، سبع المثانی نشانه های طبیعی در سموات والارض هستند هفت طبقه جو زمین، هفت طبقه لایه زمین و هفت روز هفته و قرآن عظیم که احسن الحدیث است.

اینکه مفسرین محترم سبعا مثانی را سوره حمد تفسیر کرده اند با آیات فوق هم خوانی ندارد. سوره حمد هم جزئ احسن الحدیث قرار دارد و منطقی تر بنظر میرسد که سبع المثانی و قرآن مجید دو پدیده جدا از هم هستند. بنابراین بر اساس این آیات نشانه های خداوند در آسمان زمین و زمین همگی مانند قرآن آیات خداوند هستند و کتاب آن سبعا مثانی است و ما می توانیم از این نشانه ها هم برای تاویل آیات متشابه استفاده کنیم و یا به عبارتی باید آیات متشابه خداوند با  آیات نشانه های طبیعت همخوانی داشته باشند. سید محمد تقوی اهرمی سی ام شهریور 1395-به مناسبت سالروز عید سعید غدیر، عید کمال دین -ویرایش جدید اسفند 1397-ویرایش جدید خرداد 1399-ویرایش جدید آذر ماه 1402

• قبلی
• بعدی