بعد المشرقین معنی از مشرق تا مشرق می دهد ترجمه ها را اصلاح کنیم

مقدمه نوشتار

برخی کلمات را باید با ابزار علم تاویل کرد و اگر معنی آیه را درک نمی کنیم ننویسیم  تا شبهه ایجاد نکنیم. خداوند آیات متشابه را برای فهم و درک زمان صدر اسلام نازل نکرده است. قرآن به همه نسلهای گذشته، حال و آینده تعلق دارد. آیات متشابه دارای دو وجه است وجه ظاهری و وجه باطنی که هدف ذات باری تعالی است و برای انسان های زمان شکوفائی علم و برای اثبات حقانیت خداوند نازل کرده است. بسیاری از کلمات را گذشتگان بر اساس نظر و دید علمی آن زمان معنی کرده اند و مثلا خلق الانسان من نطفه، نطفه را هرکس  به فراخور فهم و درک علمی خود معنی کرده اند. گذشتگان فکر می کردند که  آب مرد به تنهائی برای خلق جنین کفایت می کند برای همین هم نطفه را آب  مرد معنی کرده اند. با کشف علم ژنتیک دانشمندان به این نظریه رسیده اند که اولین سلول حیات از ژن اولیه ایجاد شده و آن را نطفه حیات نامیدند که نسل بعد از آن سلول اولیه حیات، همه جانداران از جمله انسان از آن پا گرفت و ما امروز به راحتی  میتوانیم مفاهیم عالیه علمی قرآن را با علم  روز درک کنیم. ضرورت ایجاب میکند که دانشمندان اسلامی حقایق قرآن را در یابند و در نظرات گذشتگان در آیات متشابه بازنگری کنند.

بعد المشرقین  یعنی از مشرق تا مشرق

اینکه مفسرین محترم بعد المشرقین را از خاور تا باختر معنی کرده اند می تواند غلط باشد و با واقعیت قرآن تطابق نداشته باشد. خاور تا باختر یعنی مغرب تا مشرق خط استوا و این ترجمه یعنی قرآن اشتباه کرده و بجای مغرب تا مشرق نوشته مشرق  تا مشرق. چیزی که معاندین و آقای سروش انگشت روی همین مطلب ها می گذارند و عامدانه آن را که نظر گذشتگان است عین قرآن انگاشته اند و شبهه ایجاد و بر وحی بودن کلام خداوند شبهه  وارد کرده اند. حال چرا خداوند مشرق تا مشرق را نوشته و می توانسته مغرب تا مشرق بنویسد. خداوند با کلمات خود اعجاز می آفریند.
حال به آیات 36 الی 38 سوره زخرف توجه کنیم. خداوند در قرآن برای بیان جهان بینی خود در حیات دنیا و قیامت یک سری مصاحبه هائی پر معنی برگزار کرده بین مثلا جن و انس و یا  بین گمراه شده و گمراه کننده او و این گفتگو ها بویژه در قیامت نکات زیبا و پر مفهومی در قالب تمثیل و تشبیه در آن نهفته است.

وَمَن يَعْشُ عَن ذِكْرِ الرَّحْمَنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطَانًا فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ-

هر کس از یاد خداوند روی گردان شود شیطانی براو می گماریم تا همنشین او شود ( یاد خدا یعنی عمل کردن به دستورات خدا)

وَإِنَّهُمْ لَيَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبِيلِ وَيَحْسَبُونَ أَنَّهُم مُّهْتَدُونَ-

و این شیطان ایشان را از راه (خداوند) باز میدارد ولی فکر میکند از راه یافتگان هستند

حَتَّى إِذَا جَاءنَا قَالَ يَا لَيْتَ بَيْنِي وَبَيْنَكَ بُعْدَ الْمَشْرِقَيْنِ فَبِئْسَ الْقَرِينُ-

تا زمانی که نزد ما آید (مقلد در قیامت به خود می آید و گمان می کرده از راه یافتگان است و غافلگیر می شود ) و می گوید ای کاش فاصله من و او (که حرفش را گوش کردم و فریب خوردم) در دنیا  فاصله ای از مشرق تا مشرق بود. که او بد همنشینی بود. اول شیطان اینجا با شیطانی که آدم را فریب داد و وسوسه نفسانی بود فرق می کند. شیطان در آیات متشابه مفهوم مختلفی دارد. در اینجا همنشینی است که او را بد راهنمائی کرده و جالب است که در آیه می فرماید آنها فکر می کردند از هدایت یافته گان هستند. یعنی به خدا ایمان دارند ولی راه را کج رفته اند. قرآن را می خواندند ولی درک نمی کردند و به آن عمل نمی کردند. نماز خواندن برای این است که فرد مومن گناه نکند، دروغ نگوید، غیبت نکند، مال مردم نخورد. اگر نماز بخواند ولی هر آنچه خداوند نهی کرده  انجام  دهد  مشمول این آیه می شود. در این تمثیل و مصاحبه زیبا یک اعجاز علمی نهفته است. برای تقویت ایمان مومنین و اثبات حقانیت خداوند برای منکرین دانشمند.

حال بپردازیم به مشرق تا مشرق. کره زمین گرد است خط استوا دارد که از خاور تا  باختر را شامل می شود که همان مغرب و مشرق است. فاصله آنها به اندازه قطر زمین است در قطب شمال و قطب جنوب هم طلوع و غروب داریم یعنی یک مغرب و یک مشرق در قطب شمال و یک مغرب و یک مشرق در قطب جنوب. بر خلاف مغرب و مشرق معمولی، در دو قطب شمال و جنوب مغرب و مشرق در یکجا اتفاق می افتد. زمین حول محور عمودی خود هر 24 ساعت یکبار دور خود می چرخد و این محور بر مدار دور خورشید عمود است اما کمی مایل از محور عمودی. به اندازه 23 درجه. بنابراین مشرق قطب شمال و مشرق قطب  جنوب به اندازه قطر زمین از هم فاصله دارند. حال اعجاز قرآن در این است که در 1400 سال قبل خداوند در میان این تمثیل به این  دو مشرق اشاره کرده است. ترجمه کردن بعد المشرقین به مغرب تا مشرق و یا خاور تا باختر اشتباه است. و لازم است علماء دلسوز و پیرو حقانیت قرآن ترجمه ها را اصلاح کنند و همان کلام خداوند را که مشرق تا مشرق است را بگدارند و در کلام خداوند دستکاری نکنند. منظور آیه بیان یک اعجاز عامی قرآن است از مشرق قطب شمال تا مشرق قطب جنوب خداوند در کلامش اشتباه نمی کند که ما اصلاح کنیم و بگوئیم خداوند می خواسته خاور تا باختر بگوید. سید محمد تقوی اهرمی- تیر ماه 1398 ویرایش جدد تیر ماه 1399-ویرایش جدید1402

• قبلی
• بعدی