خلقت انسان با نگاهی جدید و مطابق با علم روز- پیش نطفه

قبل از مطالعه این نوشتار پیشنهاد می شود به قسمت نخست این نوشتار تحت عنوان خلقت انسان در قرآن با نگاهی جدید و مطابق علم روز مراجعه فرمایید. متشکر 

مقدمه نوشتار

قرآن مراحل خلقت را که در پروسه حیات از اهمیت اصلی و مهمی بر خودار بوده اند را برای ما بیان میکند و جالب است که  تمامی این نکات کلیدی حیات مانند سُلالَه‌ٍ مِن‌ْ طین‌ٍ(مشتقات یا رسوب بیرون داده شده در رس)، نَسْلَهُ مِن سُلاَلَةٍ مِّن مَّاء مَّهِينٍ (ادامه نسل از مشتقات بیرون داده شده در آب کم)، نُطْفَةً فِي قَرَارٍ مَّكِينٍ (قرار گرفتن نطفه در محفظه استوار یا غشاء هسته ای) و امثالهم کلماتی هستند که دانشمندان علم زیست شناسی هم در تلاش هستند این  کلمات کلیدی را کشف کنند. البته  اگر با  دید علمی به آیات نگاه کنیم نه با تصورات ذهنی منطبق با علم  روز هزار سال پیش گذشتگان. خداوند می فرماید-الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ وَبَدَأَ خَلْقَ الإِنسَانِ مِن طِين -خداوند همه چیز را نیکو آفرید(شرایط خلقت حیات را فراهم کرد) و خلقت انسان را از طین آغاز کرد. کل  شیی  در اینجا ارتباط با خلقت نطفه دارد، مفهوم بسیار گسترده ای می تواند داشته باشد تمامی مواد و شرایط لازم برای خلقت انسان فراهم کرد و سپس خلقت انسان را در طین آغاز کرد. بدائ خلق الانسان من طین و خلق الانسان من طین هر کدام یک دوره زمانی خاص خود را دارند که در علم  زمین شناسی پرمعنی است. کلمه طین را تا روشن شدن مفهوم آن به خاک ترجمه نمی کنم و همان  طین را بکار می برم. خاک کنونی سنگ رس فرسایش شده طی میلیاردها سال است و طین در زمین اولیه  سخت و صلب است و خاک امروزی ترب و نرم است. تفکر در آیه  ما را به سه مرحله مستقل راهنمائی میکند. نکته قابل  توجه که در این  نوشتار تاکید می شود. کلمه من است که دو معنی دارد "از و در". خداوند انسان را از حما مسنون و در صلصال آفرید. مراحل خلقت انسان در قرآن به قرار زیر هستند:

اول احسن کل  شیء خلقه

دوم بداء خلق الانسان من طین 

سوم خلق الانسان من طین.

هر کدام  از این مراحل از دید قرآن یک مرحله مستقل و زمان بری بوده است. ما سعی می کنیم با استناد به آیات قرآن دلایل تفکیک این مراحل را بررسی و با نظر قرآن آشنا شویم.

مرحله اول احسن کل  شیی  خلقه

لازمه خلقت انسان ایجاد حیات در کره زمین است و بنابراین باید ابتدا کیهان خلق شود و سپس منظومه شمسی تشکیل و زمین مراحل جدا شدن از توده ابر خورشیدی و دوره تکامل هسته ای و تکامل شیمیائی و سرد شدن و ایجاد پوسته جامد  بر روی زمین را سپری کند تا شرایط برای ایجاد حیات فراهم شود. تا اینجا مرحله احسن کل شی خلقه است دوره چهارگانه اقوات بر روی پوسته جامد در حال سرد شدن آغاز شروع خلقت انسان از طین است اولین نطفه حیات از حما مسنون بر روی سفال داغ و پخته مراحل آخری اقوات است. اقوات غذای موجودات زنده است  ترکیبات آلی اولیه  حیات که منجر به پیدایش اولین موجود زنده پایه حیات که تک سلولی غیر هوازی بدون هسته و غشاء هسته ای میشود. اقوات غذای بیولوژیکی درقرآن و علم زیست شناسی این مرحله آغاز خلقت انسان بشمار می آید و جزء سرنوشت او است. این مطالب از آیات متعدد قرآن استنباط می شود قبل از شروع  خلقت انسان مراحلی گذشت که جزء سرنوشت حیات و انسان درون او بوده است. از آنجائی که از نظر قرآن هدف خلقت کیهان ایجاد حیات در کره زمین است و ابتدای خلق ماده  شروع و آغاز طرح و برنامه ریزی خداوند برای خلقت انسان است این موضوع جهان بینی  قرآن در خلق جهان مادی است که در آیات متعددی به آن اشاره شده است.

خلقت انسان از انبساط کیهان شروع شد

به این آیات شریفه توجه فرمایید.

قَالَ بَل رَّبُّكُمْ رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ الَّذِي فَطَرَهُنَّ وَأَنَا عَلَى ذَلِكُم مِّنَ الشَّاهِدِينَ - گفت (حضرت ابراهیم) پروردگار شما صاحب کیهان است و او کسی است که آن را باز کرد و من از جمله تصدیق کنندگان هستم. اولین کسی در جهان که از انبساط کیهان سخن گفته حضرت ابراهیم در قرآن است

وَمَا لِيَ لَا أَعْبُدُ الَّذِي فَطَرَنِي وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ –چرا کسی را پرستش نکنم که من را از آغاز انبساط یا باز شدن خلق کرد.22-یاسین.

قُلِ الَّذِي فَطَرَكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ-بگو خداوند کسی است که شما را از ابتدا از انبساط  آفرید و سایر آیات در این باره. فطرهن یعنی خلق کردن از انبساط و اول مره(خلقت آغازین) خلقت جهان مادی بوده است. رب السموات والارض الذی فطرهن دقیقا این مطلب را که فطرهن به سموات والارض ارتباط دارد روشن می کند. با توجه به سایر آیات از جمله فاطر السموات والارض جاعل الملائکه موید این نظر است. به مقاله خلقت کیهان ازهیچ  نظرعلوم طبیعی و قران مراجعه فرمایید. غیر از این نمی توان مفهوم دیگری برای خلق کردن از باز شدن متصور شد. چرا از انبساط زیرا از آغاز انبساط کیهان، ماده خلق شد و برنامه ریزی خداوند هم  بر ایجاد آب قرار داشت وهو الذي خلق السموات والارض في ستّة ايام وكان عرشه علي الماء-عرش خداوند یا مدیریت خداوند در خلق کیهان برایجاد آب قرارداشت. به مقاله خلقت کیهان در شش روز از نظر قرآن مراجعه فرمایید.

بنابراین آغاز انبساط کیهان شروع تبدیل ماده به حیات است. فطرهن تا بداء خلق الانسان من طین هم میتواند شامل دوره أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ باشد.

خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ وَصَوَّرَكُمْ فَأَحْسَنَ صُوَرَكُمْ وَإِلَيْهِ الْمَصِيرُ-خداوند کیهان را به حق (با هدف مشخص و برنامه ریزی شده) آفرید و شما را به بهترین وجه شکل داد ،ارتباط کیهان با صورکم  مفهوم دارد. از این آیه نیز میتوان برنامه ریزی خلقت انسان از ابتدای کیهان را استنباط کرد. پس از تشکیل زمین در دو دوره و هم زمان با تشکیل سنگ رس و قبل از تشکیل نطفه که همان اولین تک سلولی حیات است، واکنش های شیمیایی تشکیل مواد اولیه نطفه آغاز می شود. این مرحله قبل از نطفه است و قرآن آن را جزء سرنوشت انسان میداند. بنابراین دو مطلب را برای روشن شدن و تشحیذ ذهن برای ادامه مقاله بیان کنم

مطلب اول هدف آفرینش کیهان از نظر قرآن ایجاد حیات در زمین و آفرینش انسان از درون آن بوده است. أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ وَبَدَأَ خَلْقَ الإِنسَانِ مِن طِينٍ. خداوند تمامی این کلمات کلیدی را از هم تفکیک کرده است و این در مقایسه با آخرین یافته های علمی پرمعنا است با توجه به بحث صورت گرفته ما با دو مرحله جدا از هم در خلقت انسان  سروکار داریم، بداء خلق الانسان من طین (شروع پروسه خلقت در طین تا مرحله خلقت در آن) وخلق الانسان من طین. این دو مرحله را خداوند خلق من تراب نام گذاشته است. تراب هنوز ماده بی جان است و تبدیل می شود به جان دارکه نطفه است. حما مسنون و صلصال که بهم پیوسته هستند مرحله ای است که نطفه دربین آنها ایجاد می شود به آخر دوره خلق الانسان من طین ارتباط دارد و به عبارتی طبق آیه 10 سوره فصلت یا آیه اقوات جزئ آخرین مرحله اقوات است یعنی در دوره چهارم اقوات (ایجاد غذای بیولوژیکی موجودات ). از نظر قرآن شروع خلقت حیات از خلق ماده آغاز می شود که نکته بسیار پر معنا و ظریفی است. ابتدا برای خلق حیات در زمین کیهان خلق میشود و شرایط خلقت حیات در زمین برای خلقت انسان آماده می شود و خلقت انسان در سنگ رس آغاز می گردد. چرا قرآن فرموده خلقت انسان از سنگ رس آغاز می شود. هدف آفرینش کیهان آفرینش انسان در زمین است. این جهان بینی قرآن است

أَوَلَا يَذْكُرُ الْإِنسَانُ أَنَّا خَلَقْنَاهُ مِن قَبْلُ وَلَمْ يَكُ شَيْئًا.آیا انسان متذکر نمی شود که ما او را از قبل که چیز قابل ذکری نبود آفریدیم . خداوند بر کلمه خلق کردیم تاکید می کند. پروسه ای که تمام شده و دیگر تکرار نمی شود. نمی فرماید می آفرینیم که ما تصور کنیم که از مواد موجود در خاک  کنونی استمرار خلقت داشته باشیم. لم یکن شیئا یک مرحله قبل از طین و نطفه است که می تواند آغاز خلقت انسان از طین باشد. همه این مراحل قبل از نطفه در زمین اولیه رخ داده است و این  موضوع را در مفهوم آیات می توان استنباط کرد.

مرحله دوم بداء خلق الانسان من طین

هَلْ أَتَى عَلَى الْإِنسَانِ حِينٌ مِّنَ الدَّهْرِ لَمْ يَكُن شَيْئًا مَّذْكُورًا- إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنسَانَ مِن نُّطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَّبْتَلِيهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِيعًا بَصِيرًا- إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا-آیا بر انسان در روزگار(در تاریخ سرنوشت او) زمانی نگذشت که چیز قابل ذکری نبود ما انسان را از نطفه مختلط که دچار سرنوشت شدن خود قرار گرفت (دورانی باید سپری کند) خلق کردیم و در او شنوائی و بینائی را قرار دادیم و راهش را هموار کردیم آیا شاکر است یا پنهان کننده حقیقت. بنابراین لم یکن شی قبل از بداء خلق الانسان من نطفه است و طین هم قبل از نطفه است. خداوند از انسان و خلقت او از طین و نطفه نام میبرد. قبل از خلقت از طین هم مراحلی را پشت سر گذارده که از بداء شروع شده و جزئ سرنوشت او است. مرحله مستقل در برابرأَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ است. قبل از ورود به مراحل خلقت انسان. قبل از خلق الانسان من نطفه انسان در حال گذراندن ایجاد ساختار ترکیباتی از مواد شیمیایی بوده  انس بوده و هنوز جاندار نشده است و جالب است که جان هم قبل از آفرینش انسان در حال شدن است خلق شده بود. جان در پروسه تکامل  انسان نقش ایفا می کند. جن و جان از خرافات تا  واقعیت قرآنی-قسمت اول جان

نگاهی به آیات ابتدای سوره سجده ،خلقت انسان

مطلب دوم ادامه آیه الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ در سوره سجده است که لازم است به آن اشاره شود. الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ وَبَدَأَ خَلْقَ الإِنسَانِ مِن طِينٍ - ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِن سُلالَةٍ مِّن مَّاء مَّهِينٍ - ثُمَّ سَوَّاهُ وَنَفَخَ فِيهِ مِن رُّوحِهِ وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالأَبْصَارَ وَالأَفْئِدَةَ قَلِيلا مَّا تَشْكُرُونَ – خداوند همه چیز را نیکو آفرید (کل شیی مفهوم کل جهان مادی را هم میدهد)، سپس خلقت انسان را شروع کرد و نسل او را از مشتقات بیرون رانده شده در آب کم قرار دادیم، سپس او را شکل دادیم و روح خود را در آن نهادینه کردیم و برای شما چشم ،گوش و قلب قرار دادیم ولی تعداد کمی شکر گذارند (چرا که تعداد کمی عظمت این پروسه را درک می کنند). مفسران محترم نسل را  ذریه آدم و سلاله من ماء مهین را چکیده آب مرد می دانند. اگر به بقیه آیات توجه  نماییم می فرماید: اول آن را سامان (ثم سواه) دادیم و سپس امر و روح در آن نفخه شد و بعد از آن برای شما اعضای گوش و چشم و قلب قرار دادیم. اگر نسل در اینجا معنی ذریه آدم بدهد، این نسل در این آیه هنوز اعضای بدن را ندارد. اعضای بدن بعد از سامان دادن نطفه حیات  و قرار دادن روح در جسم گذارده می شود. نسل در اینجا معنی ذریه نمی دهد و معنی نسل بعد از خلق من طین است. شما کلمات نسل دوم و سوم تلفن همراه را شنیده اید. پس نسل معانی دیگری هم میتواند داشته باشد. کلمات خلق، جعل و نفخ  ماضی است و کاری است که انجام شده و ارتباطی با اکنون ندارد. در آیات تفکر و تعقل کردن دستور خدا است. با تصورات ذهنی خالی به مطالعه آیات بپردازیم.

مفهوم واقعی طین در قرآن

إِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ بِإِذْنِي فَتَنفُخُ فِيهَا فَتَكُونُ طَيْرًا بِإِذْنِي -و آنگاه كه به اذن من از طین (چيزى) به شكل پرنده ساختى پس در آن دميدى و به اذن ما پرنده‏ اى ى‏شد مائده-110خطاب خداوند به حضرت عیسی، طین خاک رس خالص است که همان خاک رس کوزه گری است که منظورخداوند تاکید بررس و خالص بودن آن دارد. 
وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ مِن سُلَالَةٍ مِّن طِينٍ- انسان را از مشتقات یا رسوب ایجاد شده در طین یا جدا شده از طین آفریدیم
هوالذی خلقکم من طین ثم قضی اجلا واجل مسمی عنده ثم انتم تمترون-خداوند کسی است که شما را در طین آفرید سپس مدتی مقرر کرد (زمانی سپری شد) و این مهلت مقرر را خداوند می داند، این مدت نزد اوست هنوز در حقانیت خداوند تردید دارید.
انا خلقناهم من طين لازب-شما را در طین خالص و محکم آفریدم-صافات10
خلق الانسان من صلصال کالفخار-انسان را در سنگ رس پخته  و مانند سفال شده آفرید
وَلَقَدْ خَلَقْنَا الإِنسَانَ مِن صَلْصَالٍ مِّنْ حَمَإٍ مَّسْنُونٍ درحقیقت ما انسان را درسفال پخته شده (طین خشک و سفت شده یا صلب) و از توده نرم و سیاه حما مسنون(ترائب) خلق کردیم.

هوالذى خلقكم من تراب ثم من نطفة- خداوند است  که شما را (ابتدا )در خاک آفرید و سپس از نطفه که اشاره دارد به مبنای پیدایش انسان ابتدا در خاک و از ترکیبات آلی بی جان و سپس تبدیل آن به نطفه. خلقت انسان از تراب و نطفه دو مرحله منفک از یکدیگر هستند. ابتدا از تراب چیزی خلق می شود که مبنای خلق بعدی می گردد، این نسل به وجود آمده از تراب است. و سپس از نطفه. تراب معنی خاک می دهد و خاک هم اصطلاح زمین است، از همین زمین و طین نوع  خاص خاک را بیان می کند. هر کدام از این کلمات امروزه مفهوم  والای علمی دارد و تکیه گاه مباحث  خلقت اولیه انسان است. چرا خداوند خلقت انسان را جداگانه  و به تفکیک تکرار می کند. برای اینکه هر کدام مرحله ای خاص خود را دارد و باید جداگانه بررسی شوند. برای توجه و تشحیذ ذهن ما است. در تمامی مراحل  می فرماید  ما خلق کردیم ، بنابراین عملی است که انجام شد و دیگر تکرار نمی شود. یک پدیده فقط یک بار خلق میشود تا مرحله مهم بعدی برسد که خلق جدید است. خلق من بعد خلق- ابتدا نطفه خلق میشود و سپس علقه خلق میشود البته در زمین اولیه و نه در رحم زن

أَوَلَمْ يَرَوْا كَيْفَ يُبْدِئُ اللَّهُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ إِنَّ ذَلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ-نمی بینید چگونه خداوند حیات را می آفریند و سپس آن راباز آفرینی می کند، این کار برای خدا بسیار آسان است. این استمرار خلقت است تا رسیدن به هدف نهائی. جنین پروسه تدوین شده حلقت موجودات زنده است که در زمین اولیه شروع به خلق شدن کردند و در پروسه تکامل موفق بیرون آمدن و پیدایش جنین طرحی است در نرم افزار خلقت که در زمین کنونی بازآفرینی می شود.

لم یکن شیئ  قبل از خلق من طین است

خلق فسوی، قدر فهدی. خداوند خلق می کند وآن را می پردازد و شکل می دهد، برنامه ریزی می کند و آن را به مقصود هدایت می کند. خلق ازلَمْ يَكُن شَيْئًا شروع می شود و سپس مرحله خلقت از طین و سپس از نطفه و همین طور تا انا انشائاکم من ذریه قوم آخرین ادامه داشته تا انسان تکامل یافته از پروسه خلقت بیرون آید یعنی از آخرین قوم.

بداء خلق من طین ابتدای خلقت آب و سنگ سیلیسیوم است

سنگ رس یا رس طبق تعریف انجمن مواد و آزمون آمریکا به کانی‌های طبیعی آگلومره شده شامل فیلو سیلیکات آلومینیوم آب‌دار گفته می‌شود که با افزودن رطوبت کافی ویژگی‌های پلاستیک پیدا می‌کنند و با خشک شدن صلب می‌شوند(1. انواع  کانی های رسی وجود دارند مانند کائولین، بنتونیت ،مونت موریلونیت و غیره. ساختار اصلی شیمیایی آنها از آلومینیم اکسید و سیلیکات ها است که همیشه با چند مولکول آب همراه است. طبقات سیلیسیوم اکسید که روی هم قرار گرفته اند می توانند مولکول های شیمیایی و آب را در بین طبقات خود جذب کنند و این خاصیت در ابتدای شروع خلقت حیات نقش تعیین شونده ای داشته است و مختص رس است. دانشمندان اخیرا برای اثبات چگونگی پیوستن مولکول های مونومر به  پلیمرها  برای ایجاد DNA به این نتیجه رسیده اند که رس با خاصیت جذب کننده گی مولکول ها به خود و نگه داشتن آنها حکم کاتالیزاتور را بازی کرده اند آب دفع شده از واکنش بین مونومرها و پلیمرها را در خود نگه می داشته و سپس خارج می کرده و محیط بیرون هم نمی بایستی آبی روان وجود داشته باشد.

این موضوع که برای ایجاد مولکول های آلی ماکرو یا پلیمر باید محیط  واکنش بدون آب باشد تا آب دفع شده بتواند از محیط خارج شود سوژه بسیار مهم برای دانشمندان شده که هنوز هم نظریه واحد و قابل قبولی برای آن یافت نشده. در ارگانیسم های زنده این عمل را مولکول واسطه آنزیم ATP انجام میدهد. در زمین اولیه و برای خلق اولین نطفه حیات این آنزیم وجود نداشته است. برخی دانشمندان برای حل موضوع آب دافق و نحوه خروج مولکول های آب از محیط  واکنش نظریه سنگ پیریت در عمق دریا و مجاور دهانه های آتشفشان ها ارائه داده اند. پیریت یا سولفید آهن در اعماق دریا و در مجاورت دهانه آتشفشان ها که گداخته ها بیرون می آمده اند  لحظاتی شرایط برای دفع آب دافق فراهم می شده است. باید توجه داشت که در ابتدای سرد شدن پوسته جامد زمین خاکی به شکل امروزی وجود نداشته میلیارد ها سال بعد سنگ های کانی رس که بیشترین درصد را در پوسته جامد داشته و سایر کانی ها با فرسایش به خاک تبدیل شدند و خاک کشاورزی میلیارد ها سال بعد با انباشته شدن مواد آلی ارگانسم ها از گیاهی و جانوری و رس و مخلوط  ناچیز سایر کانی ها شکل گرفتند. بنابراین  خاک کشاورزی برکت و نعمت خدا است باید  قدر آن را بدانیم.

وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ مِن سُلَالَةٍ مِّن طِينٍ- سلاله به معنی چیزی که از چیز دیگر منشعب می شود و بهترین معنی برای این کلمه رسوب است که با آیه خلق الانسان من صلصال من حما مسنون تطابق دارد. این آیه به صراحت بیان میکند که ما انسان را از رسوب نرم سیاه حما مسنون در رس آفریدیم. از رسوبی که در آب کم  درون لایه های سنگ رس و در اثر بیرون رفتن یا تبخیر آب در رس باقی میماند. این مرحله بسیار مهم  در سرنوشت حیات است. 

مرحله سوم خلق الانسان من طین

وَلَقَدْ خَلَقْنَا الإِنسَانَ مِن صَلْصَالٍ مِّنْ حَمَإٍ مَّسْنُونٍ .این سئوالات در علم زیست شناسی مطرح است و هنوز بدون جواب است. پاسخ قرآن در پرانتز آورده شده.
زمان آغاز شروع حیات از چه زمانی است.(آیه 9 و 10 سوره فصلت خیلی روشن آن را بیان می کند)بر روی پوسته جامد و تازه سرد شده زمین اولیه.

چگونه ماده بی جان به جاندار تبدیل شد (در بین سفال داغ پخته صلصال کالفخار و از توده نرم حما مسنون با دفع آب دافق از بین این دو جسم سخت و نرم). مولکول های ساختار ژن اولیه درست شد و خداوند با فرمان کن فیکون حیات را در آن قرار داد. حیات  پدیده  ماوراء  جهان مادی است و از امر خدا است و امکان دسترسی به آن برای علم میسر نیست.

این دوره یعنی ایجاد جاندار از بی جان در چه زمانی به پایان رسید( تشکیل نطفه در چهارمین دوره اقوات یا غذای بیولوژیکی آیه اقوات 10 سوره فصلت)

همسان سازی موجود جاندار کی بود و چه نام داشت. از نطفه امشاج-نطفه ای که بدون دارا بودن جنسیت نر و ماده تکثیر یافتند- اولین تک سلولی حیات پروبیوت ها که علم آن را پیش نطفه می نامد ،زیرا هنوز مولکول ژن آن کامل نشده. ویروس کوچک با غشاء چربی

غذای بیولوژیکی اولین موجود زنده از کجا فراهم شد. (دقیقا پس از شکل گرفتن پوسته جامد و داغ زمین و دارای چهار دوره بوده است-آیه اقوات- غذای مورد نیاز درخواست کنندگان (اولین تک سلولی )در چهار دوره ایجاد شد.

بقاء و پایداری موجود زنده بعد از تکثیرپذیری چطور امکان پذیر شد. ابتدا تشکیل غشاء هسته ای یا قرار مکین تحت حفاظت طارق در سه دوره ظلمات در زمین اولیه- طارق سیستم حفاظتی تک سلولی های اولیه حیات است.

به مقاله ظلمات ثلاثه در قرآن و خلقت انسان مراجعه فرمایید.

کدینگ وراثت در چه زمانی وارد مولکول جاندار شد (در اولین تک سلولی هسته دار یا یوکاریوت ها به بیان قرآن علقه ) به ادامه این مقاله خلقت انسان در قرآن با نگاهی جدید و مطابق علم روز-خلقت نطفه وعلقه مراجعه فرمایید.

اینها نکات بسیار مهم و کلید حل معمای پیدایش حیات است.-قرآن مجید به تمامی این سوالات  جواب داده است. قبل از پرداختن به نظر قرآن اشاره  کوتاه و خلاصه ای از وضع زمین پس از جدا شدن از خورشید و هنگام شروع دوره حیات داشته باشیم. مشروح این بحث در دو مقاله خلقت زمین از نظر علوم طبیعی و قرآن و پیدایش حیات از نظر علم وقرآن بیان شده علاقمندان می توانند به آنها مراجعه فرمایند. برای تداوم بحث خلاصه آن را در اینجا مطرح می کنم.

تئوریهای پیدایش زمین از نظر علم زمین شناسی

در پیدایش زمین از بدو جدا شدن از توده ابر خورشیدی دو نظریه مطرح شده است.

اول- فشردگی گاز و غبار کیهانی در اثر تجمع و بالا رفتن حرارت در محل تشکیل  منظومه شمسی و جدا شدن زمین در اثر حرکت چرخشی دورانی از توده غبار کیهانی
توده جدا شده در اثر حرکت دورانی داغ و فشرده متاثر از جاذبه متمرکز می شود و زمین شکل می گیرد و در پروسه سرد شدن مولکول ها ایجاد و زمینه برای شرایط حیات فراهم میشود.

دوم -تکامل هسته ای و تکامل شیمیائی- زمین پس از جدا شدن از توده ابر خورشیدی در اثر بالا رفتن حرارت و تجمع ذرات دو مرحله تکامل هسته ای و سپس تکامل شیمیایی را پشت سر می گذارد. زمین پس از پرتاب شدن از توده مرکزی در حال گذراندن هم جوشی هسته ای. دوره تکامل هسته ای خود را سریع به پایان می رساند  و در زمان  طولانی سرد می شود. به مقاله پیدایش زمین و تئوری جدید از نظر قرآن مراجعه فرمایید.

 سرد شدن زمین از حرارت بیست میلیون تا حدود 3000 درجه زمان طولانی نیاز دارد این زمان بر اساس نظر ارنست ما یر2) و جدول زمانی زمین شناسی تا ایجاد پوسته جامد زمین حدود یک میلیارد سال برآورد شده است. عمر زمین 4.6 میلیارد سال و پیدایش حیات در 3.5 میلیارد سال پیش برآورد شده است. باکتری ها در سه دوره  پانصد میلیون ساله در جوی تیره و مملو از غبار آتشفشان و ابرهای متراکم و تیره بدون اکسیژن حاکمیت زمین را در اختیار داشته و سپس جو زمین شروع به آرامش میکند و اکسیژن به مرور زمان و در پانصد میلیون سال توسط  سیانوباکتری های  فتوسنتز تولید می شود. سلول های هسته دار و ارگانیسم های پر سلولی هوازی از یوکاریوت ها که اولین سلول هسته دار تکامل یافته از سیانوباکتری ها به وجود می آیند. تکامل موجودات پرسلولی از این مرحله آغاز میشود. جدول زیر دوره های پیدایش زمین از زمان جدا شدن از ابر خورشیدی تا تک سلولی هسته دار یا  علقه را نشان میدهد. سه دوره پروکاریوت ها جو زمین تاریک و دودی بوده است.

اتم های تشکیل شده در پروسه هسته ای در حرارت حدود 3000 درجه فرصت پیدا می کنند با یکدیگر واکنش داشته باشند و به مولکول ها تبدیل شوند.از این زمان مولکول های مهم که در حیات نقش داشته اند تشکیل می شوند با پایین آمدن حرارت زمین، بخار آب و گازهای هیدروژن، آمونیاک، متان، هیدرورهای گوگرد، فسفر و سایر عناصر همراه با کانی های تشکیل شده به بالاترین قسمت گوشته منتقل و پوسته جامد زمین را به وجود می آورند.

بخار آب و گازهای نامبرده شده  فوق وارد جو اولیه زمین میشوند و توسط باران وارد آبهای جمع شده در زمین می شوند و حیات در درون آب دریا به تکامل خود ادامه می دهند. تا اینجا خلاصه ای از آخرین نظریه علم زمین شناسی بیان شد. حال حیات چگونه پدید می آید.

نظریه های پیدایش حیات در زمین اولیه

سه نظریه ابراز شده که هر کدام با  سوالات  بی شماری روبرو هستند که به آنها اشاره می شود و در پایان نظریه قرآن که نکات جدید و منحصر به فردی دارد را بیان میکنم.

اول-پیدایش اولین تک سلولی حیات  در آب دریا

دانشمندان بیوشیمی بطور کلی اظهار می دارند ،بخار آب و گازهای NH3، CH4 ، PH3 و SH2 تشکیل شده به سطح خارجی پوسته جامد منتقل و وارد جو اولیه زمین می شوند و باران های اولیه این مولکول ها را به گودال های زمین که بسیار داغ و زیر نقطه جوش آب قرار دارند منتقل می کنند و مولکول های مورد نیاز تشکیل حیات به مرور وارد  آب دریا می شوند و تغلیظ شده و سوپ اولیه در زمین ایجاد و درون آن واکنش های شیمیایی حیات  در اثر تصادف با همدیگر و اتفاقی تشکیل می شوند. آزمایش میلر هم  بر اثر تصورات ذهنی بر پایه این تئوری انجام شد.سوالات   بسیار زیادی برای دانشمندان مطرح است عامل مهم برنامه ریزی زمان بندی شده در این نظریه جائی ندارد چرا که اکثر پیروان این نظریه معتقد به تصادفی بودن خلقت حیات هستند. میلرو اوری  دو دانشمند زیست شناسی براساس این پیش داوری آزمایش معروف خود را انجام دادند. این دانشمندان ثابت کردند که مولکول های آلی مانند انواع پروتئین ها، قند ها، نوکلئوتید ها می توانند در این شرایط از مولکول های ساده  مانند متان، آمونیاک و اکسید کربن ایجاد شوند. او شرایط اولیه جو زمین را به تصور خود در ظرف آزمایشگاه  ایجاد کرد. اشکالات زیادی بر این نظریه  وارد شد ه است. آزمایش میلر نشان داد که ساختمان  فضایی مولکول های اسید آمینه تشکیل شده از هر دو ایزومر بوده اند در حالی که در تمامی موجودات زنده از تک سلولی اولیه تا جانوران تکامل یافته فقط نوع آلفا آن در ساختار موجودات زنده استفاده  شده نوع  دیگر چرا وارد  ساختار موجود زنده نشد. برای توجیه این مشکل دانشمندان نظر دوم را ارائه دادند.

دوم-نطفه اولیه حیات از خارج از زمین 

دوم- نطفه اولیه حیات از خارج از زمین منتقل شد و در زمین تحولات بعدی را گذراند.
برخی دانشمندان معتقد هستند با توجه به پیدا شده مولکول های آلی تشکیل دهنده حیات در شهاب سنگها احتمالا نطفه حیات از فضا به زمین انتقال پیدا کرده و دلایلی برای خود دارند. نطفه در فضا فاقد حفاظ مقاومتی در برابر اشعه مرگبار ماوراء  بنفش بوده اند لذا علمی بودن آن مورد سوال است مشکل اساسی اتصال مولکول های مونومر به پلیمر باید در محیطی صورت گیرد که آب وجود نداشته  باشد تا آب خارج شده از این واکنش بتواند از محیط  دور شود. نظریه ایجاد مولکول اولیه حیات در اعماق اقیانوس ها و در کناره دهانه  آتشفشانها ارائه  شد.

سوم-در اعماق اقیانوس ها و در مجاورت  سنگ پیریت

شرایط ایجاد حیات در عمق دریا ها و در کناره  دهانه های آتشفشان ها و بر روی سنگ ها پیریت بسیار داغ خارج شده از دهانه آتشفشان صورت گرفته و حیات اولیه در آن جا ایجاد شده. در عمق دریا واکنش های مولکول های اولیه حیات از اشعه های ماوراء  بنفش در امان بودند و می توانسته اند  تشکیل شوند. دلیل این ادعا وجود باکتری هائی است که امروزه در آن محدوده ایجاد میشوند.
اشکالات وارده  بر دو تئوری آخری  نظریه اول با تغییراتی مورد بررسی دانشمندان قرار گرفت.

دانشمندان نظریه اول را با تغییراتی اساسی دنبال می کنند

آزمایشات متعددی افق دید تازه ای را جلوی دانشمندان قرارداد. دی کرسان و کاپلان دو زیست شناس معروف و ارنست مایر مهمترین متخصص تکامل موجودات پس از داروین در مقالات و کتاب ها منتشر شده خود(2 شکل گیری حیات را با آغاز چهار دوره پیدایش غذای بیولوژیکی مرتبط  می دانند و دوره پیدایش حیات بشرح زیر تقسیم بندی کرده اند که عبارتند از:

چهار دوره پیدایش جاندار از بی جان از پروفسور کاپلان

دوره اول-تولید غیر بیولوژیکی مولکول های پایه و آلی برای ایجاد پروتئین ها و اسید نوکلئیک
دوره دوم-ایجاد ترکیبات زنجیره ای یا پلیمریزاسیون از مولکول های ایجاد شده در دوره اول
دوره سوم-اتصال مولکول های پلیمریزه  شده به یکدیگر و تشکیل ماکرومولکول ها و تشکیل ساختار مولکول آلی به عنوان سنگ بنای پروبیوت ها - (پیش سلول یا هسته در حال  تدوین)
دوره چهارم- تشکیل پروبیوت ها به عنوان اولین تک سلولی بدون هسته تکثیر پذیر.

اولین تک سلولی بدون هسته غیر هوازی که پروفسور کاپلان اخیرا آن را نطفه نام گذارده، هنوز دارای هسته و غشاء  هسته ای نبوده و می بایستی غشاء هسته ای هم بلافاصله برای حفاظت نطفه در محیط اطراف کمی دیر تر شکل گرفته باشد. سلول های اولیه دارای غشاء سلولی بوده اند ولی ژن تکامل نیافته در درون سلول بدون غشاء است دانشمندان هنوز نمی دانند این غشاء هسته ای که نقش بسیار مهم در واحد سلولی دارد چگونه و چه موقع روی نطفه را پوشاند تا نطفه از محیط اطراف تفکیک و حفاظت شود.

دوره پیدایش حیات از دیدگاه 3) پروفسور ریچارد دی کرسان آمریکایی فیزیکدان  دانشگاه آکسفورد در پنج دوره است که به این هم اشاره ای داشته باشیم .

دوره اول -پیدایش کره زمین با یک اتمسفر که گازهای درون آن به عنوان مواد اولیه ساختار مولکولی آلی بکار گرفته شده (منظور آمونیاک و متان و بخار آب)
دوره دوم-سنتز مولکول های ساده مانند آمینو اسید ها، قند ها و بازهای آلی
دوره - بهم پیوستن این و مولکول ها و تشکیل پروتئین و اسید نوکلئیک
دوره چهارم- تبدیل قطرات سوپ مانند کم غلظت از پروتئین ها و اسید نوکلئیک ها با مواد شیمیایی آلی ماکرو
تشکیل مرحله اول سلول های حیاتی که مکانیسم آنها هم انند سلول های زنده قابل تکثیر باشند

دوره پنجم- پروفسور ریچارد دی کرسان مرحله اول که مربوط به آسمان جو اولیه زمین است که در آن آمونیاک و متان و بخار آب وجود داشته را به عنوان دوره اول منظور کرده در صورتی که این گازها زمانی که در زمین و در گودال ها و تحت شرایط حرارت خاص قرار می گیرند شروع به واکنش شیمیا یی می کنند نه قبل از آن.

بنابراین نظریه کاپلان که مرحله اول  و دوم در نظریه دی کرسان را در هم ادغام کرده منطقی تراست. آخرین نظریه های پیدایش زمین و حیات درون آن از نظر علم زیست شناسی و زمین شناسی مطرح شد تا مفاهیم کلمات کلیدی قرآن در خلقت انسان در مقایسه با علم روشن شود. حال نظر قرآن در پیدایش پیش نطفه حیات مطرح می شود. 

پیدایش غذای بیولوژیک یا  اقوات در چهار دوره

در حقیقت ما با چهار دوره  روبرو هستیم. بعلاوه اخیرا دانشمندان اعلام کرده اند که قبل از ایجاد نطفه می بایستی غذای مورد نیاز آن ها قبلا ایجاد شده باشد. این یک بحث بسیار مهم در علم زیست شناسی است. قرآن در آیه 10 سوره فصلت به این چهار دوره اشاره کرده و مقایسه با این نظرات می بایستی خلقت نطفه در دوره چهارم اقوات صورت گرفته باشد. زیرا غذای موجودات زنده باید ترکیبات آلی مورد نیاز موجود زنده باشد و ساختار تشکیلاتی مولکول حیات که ملکول زنجیره ای ژن اولیه است در آخرین مرحله چهار دوره که قرآن به آن اشاره کرده ایجاد شده باشد. مرحله اول تا چهارم اقوات خلق الانسان من طین است و سه مرحله اول آن مرحله پیش نطفه است. نظری به آیات 9 الی 12 سوره فصلت داشته باشیم. این آیات یک مجموعه بهم پیوسته هستند و همه تحولات زمین را از جدا شدن از توده ابر خورشیدی تا ایجاد هفت جو زمین بیان میکند. در این آیات مطالب بسیار مهمی  در باره  دوره پیش نطفه و شرایط و زمان تشکیل پوسته جامد زمین و ایجاد غذای بیولوژیکی اشاره شده. در این آیات تفکر و تعقل و مقایسه با علم زیست شناسی و زمین شناسی برای رسیدن به واقعیت چگونگی پیدایش حیات در زمین اولیه راهگشا است.

قُلْ أَئِنَّكُمْ لَتَكْفُرُونَ بِالَّذِي خَلَقَ الْأَرْضَ فِي يَوْمَيْنِ وَتَجْعَلُونَ لَهُ أَنْدَادًا ذَلِكَ رَبُّ الْعَالَمِينَ-9
وَجَعَلَ فِيهَا رَوَاسِيَ مِنْ فَوْقِهَا وَبَارَكَ فِيهَا وَقَدَّرَ فِيهَا أَقْوَاتَهَا فِي أَرْبَعَةِ أَيَّامٍ سَوَاءً لِلسَّائِلِين-10
ثُمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاءِ وَهِيَ دُخَانٌ فَقَالَ لَهَا وَلِلْأَرْضِ ائْتِيَا طَوْعًا أَوْ كَرْهًا قَالَتَا أَتَيْنَا طَائِعِينَ-11
فَقَضَاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ فِي يَوْمَيْنِ وَأَوْحَى فِي كُلِّ سَمَاءٍ أَمْرَهَا وَزَيَّنَّا السَّمَاءَ الدُّنْيَا بِمَصَابِيحَ وَحِفْظًا ذَلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ- 12
خداوند زمین را در دو مرحله آفرید.(تکامل اتمی  و تکامل شیمیایی)-زمین تکه ای کوچک از توده ابر خورشیدی بود تمامی واکنشهای هسته ای که در خورشید اتفاق می افتد در زمان بسیار کوتاه تری در زمین اتفاق افتاده است. سپس هنگام سرد شدن تکامل شیمیائی در آن صورت گرفته و حرارت زمین کاهش می یابد تا پوسته جامد زمین تشکیل میشود. وَجَعَلَ فِيهَا رَوَاسِيَ مِنْ فَوْقِهَا وَبَارَكَ فِيهَا وَقَدَّرَ فِيهَا أَقْوَاتَهَا فِي أَرْبَعَةِ أَيَّامٍ.جعل فیها رواسی من فوقها پوسته زمین تشکیل می شود وبرروی زمین قرارمی گیرد مِنْ فَوْقِهَا ودرآن برکت قرارداد. زمین هنوز داغ و به استناد آیه بعدی که میفرماید ثُمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاءِ وَهِيَ دُخَانٌ هنوز جوی وجود نداشته که خداوند به آسمان زمین می پردازد.

جو اولیه دودی و تیره بوده. یکی از ویژگی آسمان بارش باران در آن است. اینطور استنباط  می شود هنوز سطح زمین داغ است و باران شروع نشده است که خداوند به سامان دادن آسمان زمین می پردازد. این آسمان متعلق به زمین است کلمه فقال لها وللارض که خداوند به آنها خطاب میکند تمثیلی است برای وابسته بودن این سمائ به زمین است لها برمیگردد به آسمان زمین هر دو بهم تعلق دارند. کلمه - ائْتِيَا طَوْعًا أَوْ كَرْهًا قَالَتَا أَتَيْنَا طَائِعِينَ .خواه ناخواه تابع قوانین مربوط به ایجاد زمین و جو آن شوید و آنها پاسخ دادند مطیع هستیم. از این کلمات تمثیلی مطلب مهم و واقعه علمی را بیان می کند. برخی علی الرغم واضح بودن آیه، این آسمان را کیهان تصور می کنند و این شبهه را ایجاد می کنند که اول زمین خلق شد و سپس کیهان. فقال لها وللارض موید این است که این دو بهم ارتباط دارند و بهم پیوسته هستند.

آسمان بعد از ایجاد برکت و چهار دوره اقوات شروع به تشکیل می شود. پس فعلا از باران خبری نیست و جو اولیه مملو از گاز های متان، بخار آب، آمونیاک، هیدرات های فسفر و گوگرد و غیره بود و مملو از غبار فعالیت شدید آتشفشان ها است. دخان معنی دود می دهد دودی که از حرارت برمی خیزد. درجه حرارت پوسته جامد می بایستی بالاتر از نقطه جوش آب بوده باشد.

فَقَضَاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ فِي يَوْمَيْنِ -از آسمان زمین که یکپارچه و یک طیقه بوده در دو دوره به هفت طبقه تبدیل می شود وهفت جو زمین ایجاد میشود. شروع فقضاهن تشکیل جو زمین را می رساند. موضوعی که ما می خواهیم از این آیات بدست آوریم. اول بر روی رواسی که پوسته جامد است و هنوز داغ است برکت در آن گذاشته می شود و این برکت می تواند سنگ رس باشد که قسمت اعظم پوسته جامد زمین را شامل میشده  و امروزه  حدود 80 درصد گیاهان و جانوران به این خاک رس وابسته هستند و برکت غذایی موجودات  زنده و بقاء حیات در آن نهفته است و هم زمان ایجاد غذای بیولوژیکی موجودات زنده در آن و در چهار دوره ایجاد میشود.

وَقَدَّرَفِيهَا أَقْوَاتَهَا فِي أَرْبَعَةِ ایام-.بنابراین احسن کل شیئ خلقه دوره ایجاد کیهان از انبساط  است تا اول تکامل شیمیایی که آب وملکول های حیات در زمین تشکیل شدند و تا بدا خلق الانسان من طین ادامه داشته و دوره خلق الانسان من طین چهارمرحله ای اقوات است که در پایان آن نطفه در حمامسنون و صلصال خلق میشود آیه ـ وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الاْ نْسان‌َ مِن‌ْ سُلا لَه‌ٍ مِن‌ْ طین‌ٍ و ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِنْ سُلالَةٍ مِنْ ماءٍ مَهينٍ هردو دارای مفهوم علمی مهمی است که انشاء الله در مقالات جداگانه خدمت علاقمندان ارائه می شود. هر دو در دوران پیش نطفه  صورت گرفته اند ادامه در مقاله خلقت انسان در قرآن با نگاهی جدید و مطابق علم روز-خلقت نطفه و علقه. به امید دیدار مجدد-سید محمد تقوی اهرمی مرداد 1396-ویرایش جدید بهمن1397 ویرایش جدید خرداد 1399-ویرایش جدید مهر ماه 1402

1- Ernst Mayer, Evolution ,Spektrum der Wissenschaft,verstandliche Forschung, deutsche Ausgaben vonScientific American 1980

2-Richard E.Dickerson, Evolution ,Spektrum der Wissenschaft,verstandliche Forschung, deutsche Ausgaben vonScientific American 1980

• قبلی
• بعدی