انشائکم من نفس واحده فمستقر و مستودع با نگاه علم روز

مقدمه نوشتار

بسیاری از کلمات مهم آیات متشابه در خلقت انسان با دید تصورات صدر اسلام معنی شده که امروزه با رشد آگاهی و علم این کلمات و تفاسیر بر اساس کلمات معنی شده در صدر اسلام برای انسان های اهل دانش و تفکر و علم روز گمراه کننده است و منبع خوبی برای خدا ناباوران است که تفاسیر و نظر گذشتگان را عین کلام خدا بر افکار پیروان خود قالب می کنند و بهره خود را می برند.
کلام خداوند منحصر به زمان خاصی نیست که ما باور کنیم که معنی کلمات همان است که در صدر اسلام که قرآن نازل شد و اینکه قرآن برای مردم آن زمان و با فهم و آگاهی آن دوره نازل شده بنابراین هر آنچه گذشتگان تفسیر کردند درست است و نباید به لغویون جدید ( کسانی که کلمات را با دید علم روز بیان می کنند البته آیات متشابه) میدان داد. سخن درستی نیست. علم مخلوق خدا است و خداوند عالم است یعنی به علم که خود خلق کرده آگاه است. پس چرا برخی مطالب با تفسیر کهن مطابق علم روز نیست. دلیل برداشت ما از قرآن مطابق برداشت ابن عباس در صدر اسلام است. دلیل گریزان بودن فقها از علم روز ترس از خدشه دار شدن باور آن ها است. ما عقیده داریم که کلام خدا متعلق به همه زمان ها است. بنابراین باید با نگاه علم روز به آیات متشابه نگاه و قرآن را با قرآن تفسیر کرد و علم روز هم آیاتی از خداوند است و برای فهم باید از آن استفاده کرد. ما وقتی نفس واحده را آدم معنی کنیم که زوج او از خود آدم درست شد. تمامی مفاهیم خلقت انسان را زیر سوال می بریم و لطمه بزرگی به قرآن وارد می کنیم. آیه وَ هُوَ الَّذِي أَنْشَأَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ فَمُسْتَقَرٌّ وَ مُسْتَوْدَعٌ قَدْ فَصَّلْنَا الْآياتِ لِقَوْمٍ يَفْقَهُونَ یک نمونه از آیاتی است که برای بسیاری یفقهون نشده واز این جهت است که معنی های مختلفی از آن نگاشته شده است. در حقیقت معنی و تفسیر قاطی شده است. تعدد برداشت از نفس واحده، انشاء، مستقر ومستودع معنی و تفسیر های متعددی ایجاد کرده است. ما با مقایسه علم روز و سایر آیات سعی می کنیم مفهوم این آیه را بفهمیم. چرا در پایان آیه قد فصلنا الآیات لقوم یفقهون را آورده است. برای اینکه رمز علمی در آن نهفته که باید کشف کرد تا فهمیده شود. این گونه آیات را به تفصیل برای کسانی که اهل فهم هستند بیان می کنیم.

خلق و انشاء و تفاوت آن ها

کلمات هر کدام در جایگاه خود معنی خاصی دارد و نمی توان به دلخواه هر معنی را برای آن ها انتخاب کرد. خلق کردن ایجاد یک پدیده از مواد اولیه و برای نخستین باراست. به عبارتی خلق یک پدیده فقط یک بار صورت می گیرد و تکرار آن در طبیعت باز آفرینی خلق اول است. نطفه امشاج نبتلیه اولین نطفه حیات است که از ترکیبات شیمیائی رسوب شده در دل سنگ رس خلق می شود. خلقت حیات که هدف آن ظهور انسان است باید از جائی شروع شود. ابتدا خداوند هر چیز مورد نیاز خلقت انسان را در زمین اولیه خلق می کند و وقتی مواد اولیه شیمیائی و شرایط لازم برای انجام واکنش های شمیائی حیات در دسترس قرار گرفت خلقت انسان را شروع می کند. الذی احسن کل شیی خلقه و بداء خلق الانسان من طین .اولین خلق، خلق نطفه امشاج است وَ لَقَد خَلَقنَا الانسانَ مِن صَلصالٍ مِن حَمَاٍ مَسنُونٍ- در واقع ما انسان را در سنگ رس و از رسوب ته نشین شده در آن خلق کردیم. ضمیر من نخست در این آیه در و دومین من از معنی می دهد. در قرآن ضمیر من "از" و "در" آورده شده. آخرین نظریه اعلام شده در خلقت حیات ظهور مولکول ار.ان.ای و در درون لایه سنگ رس است. چرا نمی خواهیم این واقعیت آیه را قبول کنیم.

چرا در آیات بیشمار خلقت انسان سخنی از آدم نیست و خداوند از انسان می گوید. هدف آفرینش حیات بیرون آوردن انسان هوشمند در پروسه زمان بر تکامل است و آدم اولین انسان تکامل یافته است. تنها یک بار از خلقت آدم در قرآن یاد شده و آنهم برای مقایسه شیوه خلقت حضرت عیسی ع با شیوه خلقت آدم و اشتراک رخداد کلمه کن فیکون در هر دو. نطفه امشاج چه بود یک مولکول زنجیره ای شیمیائی بی جان یک تکه ژن ار.ان.ای ساده. با فرمان کن فیکن جان دار می شود.

حیات امری ماوراء جهان مادی است دانشمندان باید این اصل را باور کنند، جان کجا دمیده می شود در ژن اولیه حیات. حضرت عیسی ع هم با تغیر در ژنوم جنسیتی حضرت مریم ع و با کلمه فرمان کن فیکون خلق می شود. دلیل مقایسه این دو با هم است. نطفه امشاج نبتلیه خلق می شود و در پروسه سامان دادن قرار می گیرد تا به نطفه تکامل یافته علقه تبدیل شود. علقه بود که خلق شد ثُمَّ کَانَ عَلَقَةً فَخَلَقَ فَسَوَّى فاصله این دو خلق را خداوند می فرماید سویته کردن بار آوردن که زمان براست این مرحله را قرآن انشاء می نامد. انشاء تربیت و نظارت با هدایت خداوند است. خلق فسوی خداوند خلق می کند و سپس سوی یا سویته می کند سامان می دهد تا خلق بعدی. ابتدا خلقکم مرحله بعد سواکم و پس از آن عدلکم و آخرین مرحله صورکم این چهار مرحله در خلقت انسان است. نطفه امشاج و باکتری های سه گانه در دوره تاریکی زمین ،ظلمات ثلاثه، همه در دوره خلقکم و سواکم صورت گرفته که به علقه ختم می شود. به آیات زیر توجه فرمائید دوران ویروس ها و باکتری ها که همه نطفه در حال تکامل هستند که حدود دو میلیارد سال حاکمیت حیات را در دست داشتند شرایط محیطی خاص حاکم بوده است عدم وجود اکسیژن و گاز کربنیک به دلیل غلبه گاز هیدروژن در جو کم ارتفاع امکان عرض اندام ندارند- یه 36 الی 38 سوره قیامت

أَیَحْسَبُ الْإِنسَانُ أَن یُتْرَکَ سُدًى أَلَمْ یَکُ نُطْفَةً مِّن مَّنِیٍّ یُمْنَى ثُمَّ کَانَ عَلَقَةً فَخَلَقَ فَسَوَّى فَجَعَلَ مِنْهُ الزَّوْجَیْنِ الذَّکَرَ وَالْأُنثَى-أَلَيْسَ ذلِكَ بِقادِرٍ عَلى‌ أَنْ يُحْيِيَ الْمَوْتى‌-آیا انسان می پندارد به حال خود رها می شود آیا او نطفه ای در تقدیر نبود که مقدر می شود(به بار می نشیند دوره خلقکم و سواکم را طی می کند ) سپس علقه بود که خلق شد و سامان داده شد سپس در آن جنسیت نر و مادینگی (کروموزوم جنسیتی)قرار داده شد. چنین خدائی قادر نخواهد بود مرده ها را در قیامت زنده کند. حال به آیه زیر توجه فرمائید. عنکبوت 20

قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانظُرُوا كَيْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللَّهُ يُنشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ-بگو در زمین تجسس کنید و بنگرید که خداوند چگونه خلق حیات را شروع کرد وپس از آن خداوند نشاء آخری را انشاء کرد. نشاء آخری آدم است که هدف خلقت انسان بود

ساختار مادی انسان از دیدگاه دیگر

قرآن در آیات مختلف ساختار مادی و معنوی انسان را در چند وجه تعریف کرده است. یا معشر الجن و الانس مجموعه انسان متشکل از مولکول ها و پیوند مولکولی یا به عبارتی ماده و انرژی. در جای دیگرساختار معنوی انسان را تعریف می کند که از فجور و تقوا ساخته شده است و هم زمان با نفخت من روحی و جنسیت کروموزوم (زوجین الذکر و الانثی )در علقه، فجور و تقوی هم در آن الهام فرمود. ساختار مادی انسان که مولکول ار.ان.ای است در سنگ رس و از رسوب حما مسنون آغاز می شود. اخلاقیات و روحیات معنوی هم همزمان با ایجاد مولکول ار.ان.ای و جان دار شدن آن یعنی کد دارشدن در آن نهاده می شود.

تبدیل مونومر ها به پلی مر ها با خروج یک مولکول آب از هر وصل شدن اسید آمینه به یکدیگر آغازکه لازمه تشکیل مولکول زنجیره ای از بیست نوع مختلف اسید آمینه و هم از نوع ایزومر آلفا است. مطلب بسیار مهم و علمی است که با خلق با ضمه خ در سوره طارق بیان فرموده - إِن كُلُّ نَفْسٍ لَّمَّا عَلَيْهَا حَافِظٌ- فَلْيَنظُرِ الْإِنسَانُ مِمَّ خُلِقَ- خُلِقَ مِن مَّاء دَافِقٍ- يَخْرُجُ مِن بَيْنِ الصُّلْبِ وَالتَّرَائِبِ- قبل از این آیات خداوند به طارق تاریکی های ظلمات ثلاثه که دوره خروج نطفه امشاج نبتلیه اولین نطفه حیات که یک مولکول ساده ار.ان.ای ویروس بود تا دوره باکتری های سه گانه قسم یاد می کند که برای هر نفسی حفاظ مقرر فرموده و بلافاصله به واکنش شیمیائی چگونگی ایجاد مولکول زنجیره ای ار.ان.ای که از مونومر ها به پلی مرها تبدیل شدند اشاره می فرماید ماء دافق آب بیرون جهنده. بحث بسیار جالب علمی است.

دانشمندان زیست شناسی زمانی که متوجه شدند که اولین مولکول حیات باید مولکول ار.ان.ای باشد که یک مولکول زنجیره ای پلیمر است و لازمه تشکیل آن محیط کم آب و داغ است نظریه ایجاد حیات در کف اقیانوس را کنار گذاشتند و ماء دافق یک کلید واژه برای آغاز حیات شد. یک مولکول آب با پیوستن هر دو اسید آمینه به یکدیگر باید از محیط  واکنش خارج شود و این موضوع پیدایش اولین نطفه حیات را در آب فراوان و در اقیانوس ها رد میکند. محیط باید داغ و کم آب باشد تا این آب خارج شده از پیوستن دو اسید آمینه محیط واکنش را ترک کند در غیر این صورت واکنش به سمت مونومر بر می گردد و حیات شکل نمی گیرد.به آیات فوق دقیقا نگاه کنید.اول نمی فرماید خلق کردم بلکه از کلمه ُخلِقَ ( خلق با ضمه خ که دانشمندان اسلامی نتوانسته اند

فرق دو کلمه خلق و ُخلِقَ را بفهمند) اولی خلق ایجاد ساختار مادی انسان و دومی ساختار معنوی و روحیات انسان. دقیقا همان موقع که مولکول ار.ان.ای در سنگ رس و از ترکیبات شیمیائی حما مسنون درست می شود اخلاقیات هم در آن ضبط می شود.-به ترحمه آیات توجه فرمائید.پس انسان بنگرد که چگونه اخلاقیات او را ایجاد کردیم اخلاقیات با خروج آب دافق (خارج شونده از محیط واکنش تبدیل مونومر ها به پلی مر ها) که از بین دو جسم سخت(صلصال سنگ رس) و جسم نرم( رسوب حما مسنون) خارج می شود شکل می گیرد. خلق و ُخلِقَ و تفاوت این دو در قرآن. در پروسه ُخلِقَ خداوند جزئیات بیشتری را برای درک مفهوم چگونکی تشکیل مولکول ار.ان.ای را بیان می فرماید. تصورات ذهنی صدر اسلام نمی توانست مفهوم آب جهنده را درک کند و تنها آب جهنده همان آب مرد بوده لذا صلب و ترائب هم شد پشت مرد یعی آن جائیکه آب مرد درست می شود. فلانی از صلب پدرش است را ابزار کشف محل تولید منی کرفتند.و ترائب هم نرم بود به زن تشبیه شد و هزار و چهار صد سال است این اشتباه تکرار می شود و امروزه هم بر این نظر کهن غلط پافشاری می کنند. نظر گذشتگان مقدس تر از آیات قرآن است. بنابراین صلب و ترائب مترادف با صلصال و حما مسنون است سخت و نرم. آیه 54 سوره فرقان را نیز بررسی کنیم وبعد به عنوان این مقاله می پردازیم. َ

وهُوَ الَّذِي خَلَقَ مِنَ الْمَاءِ بَشَرًا فَجَعَلَهُ نَسَبًا وَصِهْرًا ۗ وَكَانَ رَبُّكَ قَدِيرًا خداوند است که ساختار مادی انسان (علقه) را در آب آفرید و در آن انشعابات اصلی و فرعی قرار داد. از آن جائیکه علقه نفس واحده و همان تک سلولی تکامل یافته با ژنوم کامل است که نفخت فیه من روحی و استقرار زوجین الذکر و الانثی در آن قرار گرفت و خداوند به ملائکه امر فرمود من می خواهم بشری را در سنگ رس صلصال و از حما مسنون خلق کنم هر گاه آن را خلق کردم و سپس آن را سویته کردم به او سجده کنید. این رخداد با سجده ملائکه به آدم حدود یک میلیارد سال فاصله دارد و دو رخداد جدا از هم هستند. سجده ملائه به بشر و آدم در دو زمان مختلف.

حال با توجه به مطالب عنوان شده فوق می توانیم به آیه 98 سوره انعام بپردازیم.

وَ هُوَ الَّذِي أَنْشَأَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ فَمُسْتَقَرٌّ وَ مُسْتَوْدَعٌ قَدْ فَصَّلْنَا الْآياتِ لِقَوْمٍ يَفْقَهُونَ- خداوند است که شما را از نفس واحده (علقه) انشاء کرد تا اینجای آیه واضح است و فمستقر و مستودع دو کلمه است که نظرات مختلفی ابراز شده بشرح ذیل:

" شما داراى روح پايدار و جسم نا پايداريد، شما داراى ايمان پايدار و يا نا پايداريد، شما از نطفه‌ زن كه در رحم پايدار است و نطفه‌ى مرد كه ناپايدار است پديد آمده‌ايد، مستقر در زمين و وديعه‌ى در قبر تا روز قيامت هستيد، نعمت‌ها گاهى پايدار است و گاهى ناپايدار و اوست كسى كه شما را از يك نفْس آفريد، پس برخى قرار يافته (و به دنيا آمده‌اند) و برخى (در پشت پدرها و رحم مادرها) به امانت گذاشته شده‌اند. ما آيات خويش را براى گروهى كه مى‌فهمند به تفصيل بيان كرديم. ، مستقر در زمين و وديعه‌ى در قبر تا روز قيامت هستيد"

این مهمترین بحث هائی است که مفسرین و مترجمین محترم بیان داشته اند. مستقر دارای جایگاه یعنی محل استقرار و مستودع محل استقرار ندارد و به صورت امانت در جائی قرار دارند یعنی به محل ودیعه گذاشته شده نیازمند یا دارای میزبان هستند. کلمه انشاء به پروسه تکامل بر می گردد و سخن از ساختار مادی انسان و موجودات است دو دیدگاه می تواند متصور باشد اول فمستقر به انسان انشاء شده بر می گردد و یا مانند صهرا و نسبا تاریخه در روند انشاء دارد مانند انشعابات اصلی و فرعی است. در پروسه تکامل خط صراط المستقیم همان راهی است که پروسه تکامل باید طی کند تا به هدف نهائی که انسان است برسد در این مسیر انشعاباتی از خط اصلی جدا شده اند مانند بند پایان که هشتاد در صد موجودات فعلی را تشکیل می دهند.

نماتد ها، میکرب ها، باکتری ها، ویروس ها که هر کدام در راسته ها مستقل به زندگی خود بدون تغییر ادامه داده اند و در حیات زمین دارای نقش مهمی بر عهده دارند. ویروس ها و باکتری ها زندگی انگلی دارند و نیاز به میزبان دارند. محل زندگی آن ها در ودیعت گاه است و مسقر یا جایگاه مستقل ندارند. از آنجائیکه باکتری ها و ویروس ها در طبیعت به صورت مستقر و مستودع زندگی می کنند، می تواند منظور آیه اشاره به ویروس ها و باکتری ها در درون موجودات زنده است که بدون آن ها موجود زنده حیات ندارد. هم در انسان و هم در سایر جانوران باکتری ها میکروب ها ویروس‌ها جزو ذاتی هر سیستم تکاملی تکثیرپذیر هستند و از نخستین روز های پیدایش زندگی همراه با میزبان خود تکامل یافته‌اند. آن طور که تخمین زده می شود به ازای هر یک از سلول های بدن انسان ده سلول میکروبی در بدن جا خوش کرده اند. به مجموعه میکروب های موجود در بدن میکروبیوم گفته می شود. بنابراین از زمان انشاء انسان از نفس واحده موجودات میکروبی در بدن انسان به ودیعه گذاشته شده و خود بدن مستقر است. بنابراین در این آیه هم وجه دیگر ساختار مادی انسان را بیان می فرماید. آخر آیه شریفه جمله قَدْ فَصَّلْنَا الْآياتِ لِقَوْمٍ يَفْقَهُونَ اشاره به آیات فراوانی است که خداوند به تفصیل برای درک و فهم انسان از نفس خودش بیان فرموده.

سَنُرِيهِمْ آيَاتِنَا فِي الْآفَاقِ وَفِي أَنْفُسِهِمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ أَوَلَمْ يَكْفِ بِرَبِّكَ أَنَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ -به زودی آیات خودمان را در آفاق و در نفس خودشان نشان خواهیم داد تا برای آن ها روشن شود که خداوند حق است( وجود خداوند حقیقت دارد) آیا این کافی نیست که تمامی تعینات مادی ( وقتی برای شما روشن شود) به حقانیت وجود خدای تو گواهی می دهند. سید محمد تقوی اهرمی 18/7/1401

• قبلی
• بعدی