فَارْتَقِبْ يَوْمَ تَأْتِي السَّمَاء بِدُخَانٍ مُّبِينٍ و مفهوم قرآنی آن

مقدمه نوشتار

روزی که سماء دودی آشکار می آورد- فَارْتَقِبْ يَوْمَ تَأْتِي السَّمَاء بِدُخَانٍ مُّبِينٍ- در باره این آیه در تفاسیر نظرات مختلفی مشاهده می شود. اول سماء به کیهان تفسیر می کنند و دود را نشانه قیامت می دانند. این آیه هم ارتباط مستقیم به آیات اول سوره دخان دارد که توجه به آن نمی شود در حالی که تفسیر علمی زیبائی از آن استنباط می شود سماء جو زمین است و پدید آوردن دود پایان حیات در زمین نیست و ارتباطی با قیامت و بر چیده شدن کیهان ندارد. رخدادی است تکراری که در اثر عملکرد انسان و تخریب محیط زیست بر زمین عارض می شود. ابتدای آیات به لیله القدر بر می گردد و لیله القدر رخدادی است عظیم در پیدایش حیات و تفکیک دو دوره مهم در سرنوشت حیات است که امر حیات امری از کل امر است که در حفاظ حیات یعنی طبقات جو زمین وحی می شود. اهمیت آن نزد خداوند چنان بالا است که قرآن را در سالگرد آن شب مبارک نازل می فرماید. در نوشتار لیله القدر رخداد پر برکت در زمین اولیه-مشروح به استناد سایر آیات نوشته ام و در این جا به طور اختصار از آیات ابتدای سوره دخان شروع می کنم. همان طور که در آنجا اشاره کردم این نظر اینجانب با استناد به سایر آیات جهت تشحیذ ذهن بیان می کنم. تاویل واقعی الله اعلم.

شروع رخداد حیات در زمین اولیه

ابتدا خلاصه سرگذشت حیات از نخستین نطفه حیات در سنگ رس تا بنای هفت جو زمین و شفاف شدن آن و آشکار شدن ماهیت شب و روز و بر قراری شرایط برای شروع نطفه تکامل یافته علقه از نطفه امشاج از نظر قرآن بیان کنم که با آخرین یافته های علم زیست شناسی مطابقت دارد. الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ وَبَدَأَ خَلْقَ الْإِنْسَانِ مِنْ طِينٍ خداوند تمامی ملزومات لازم برای حیات در زمین و آغاز خلقت انسان در سنگ رس فراهم کرد و الارض و ما طحاها قسم به زمین و چگونگی جدا شدن آن از مرکزیتی ، زمین از توده ابر خورشدی ( توده چرخان منظومه شمسی) همراه سیارات بی شمار دیگر جدا و به بیرون پرتاب شد و خلق الارض فی یومین و زمین در دو دوره خلق شد دوره تکامل هسته ای و شیمیائی (آیه 9 سوره فصلت). پوسته جامد را بر روی زمین قرار داد و برکت سنگ رس را در آن نهاد و مولکول های ساده حیات را برای نخستین تک سلولی حیات مقدر کرد و نطفه امشاج با پایه ژن ار.ان.ای کوتاه در لایه های درونی سنگ رس صلصال و از توده نرم و سیاه حما مسنون بیرون آورد وآن را در دوره سویته یا سامان دادن قرار داد که زمانی حدود دو و نیم میلیارد سال این سامان دهی به درازا کشید تا در سه دوره تاریکی ظلمات ثلاثه ابتدا به باکتری غیر هوازی و سپس باکتری های غیر هوازی فتوسنتز و بعد باکتری های سیانو باکتری های تولید کننده اکسیژن برای تامین اکسیژن جو هفت طبقه که خداوند می خواهد بنا کند و سقفش را بالا ببرد و شفاف سازد تا شب و روز ماهیت خودشان را پیدا کنند.

تبدیل نطفه امشاج به علقه تک سلولی تکامل یافته با ژنوم کامل و نفخت من روحی در آن

نتیجه تکامل نطفه امشاج به تک سلولی هوازی تکامل یافته با ژنوم کامل دی.ان.ای یعنی علقه را برای جهش تکاملی حیات از تک سلولی ها به تک سلولی تکثیرشونده با عامل جنسیتی. و انه خلق الزوجین الذکر و الانثی من نطفه اذا تمنی خداوند جنست نر و مادینگی را هر کدام جفت در نطفه ای که در پروسه برنامه ریزی مقدر می شود خلق کرد. در بنای هفت طبقه زمین امر حیات را در هر طبقه برای نگه داری حیات زمین وحی فرمود. از کجا دو نیم میلیارد سال را از قرآن می آورم. نطفه امشاج هم زمان با برنامه ریزی اقوات در پوسته تازه شکل گرفته زمین در سنگ رس بیرون آورده می شود و بنای هفت آسمان جو زمین و شفاف شدن جو و آشکار شدن ماهیت شب و روز بعد از دو و نیم میلیارد سال مطابق علم زیست شناسی طول کشید و قبل از آن دوره تک سلولی های غیر هوازی است. جو زمین حفاظ ندارد و آتش فشان ها فعال و باران مداوم می بارد و ابر های تیره و برخورد شهاب سنگ ها شب را روشن و روز را تاریک کرده بود که در آیات26 تا33 سوره نازعات آشکار شدن شب وروز را اشاره کرده است. چرا خداوند قدر را شب نامیده و نه روز به این مطلب بر می گردد که تمامی دوران نخستین حیات همه تاریک بوده است جو دخان بوده و ظلمات ثلاثه و طارق حاکم بوده است ولذا شب های آخر دوره قبل از خلق علقه با امر خاص حیات شاخه ای من کل امر که بر جهان مادی حاکم بوده اختصاص به حفاظ حیات زمین دارد.

فیها یفرق کل امر حکیم - که در وصف شب قدر نازل شده است بر تقدیر دلالت می کند. چون کلمه «فرق » به معنای جدا سازی و مشخص کردن دو چیز از یکدیگر است. و فرق هر امر حکیم جز این معنا ندارد که آن امر و آن واقعه ای که باید رخ دهد را با تقدیر و اندازه گیری مشخص سازند. امور به حسب قضای الهی دارای دو مرحله اند، یکی اجمال و ابهام و دیگری تفصیل. و شب قدر به طوری که از آیه «فیها یفرق کل امر حکیم » برمی آید شبی است که امور از مرحله اجمال و ابهام به مرحله فرق و تفصیل بیرون می آیند و حیات وارد مرحله نوینی می شود. اشاره به آیه 4 سوره دخان دارد. حال به آیات سوره نازعات مراجعه می کنیم
أَأَنْتُمْ أَشَدُّ خَلْقًا أَمِ السَّمَاءُ بَنَاهَا - رَفَعَ سَمْکَهَا فَسَوَّاهَا - وَأَغْطَشَ لَیْلَهَا وَأَخْرَجَ ضُحَاهَا -وَالأرْضَ بَعْدَ ذَلِکَ دَحَاهَا - أَخْرَجَ مِنْهَا مَاءَهَا وَمَرْعَاهَا-وَالْجِبَالَ أَرْسَاهَا - مَتَاعًا لَکُمْ وَلأنْعَامِکُمْ -آیا خلقت شما مهم تر است یا آسمانی که آنرا بنا کردیم و سقف آن را بالا بردیم و به برنامه ریزی آن پرداختیم (از یک آسمان هفت آسمان با سقف محافظت شده) شب آن را تاریک و روزش را روشن گردانیدیم و بعد از آن زمین را گسترش دادیم و بر روی آن چشمه ها و مراتع بیرون آوردیم و کوه ها را استوار و پا بر جا در آن(خشکی ها) قرار دادیم این ها متاعی است که به شما و چهار پایان تان عطا کردیم. دحو الارض

رخداد لیله القدر در آخرین شب های تاریکی زمین

روز زمین را روشن و شبش را تاریک کردیم وَأَغْطَشَ لَیْلَهَا وَأَخْرَجَ ضُحَاهَا پایان دوره های تاریکی و آغاز حیات فتو سنتز و تکثیر پذیری جنسیتی که از علقه یا نفس واحده شروع می شود. در شب های آخر احتمالا لیال عشر اشاره به همین آخرین شب ها است. بنابراین همه مقدرات حیات برنامه ریزی شده است و قابل تغییر و بازنگری نیست. با توجه به آیات بیان شده اینکه ملائکه و روح برای تدبیر امور تا سال بعد نزول می کنند نمی تواند واقعیت داشته باشد لیله القدر رخدادی است سرنوشت ساز و با عظمت که در شبی که منتهی به طلوع فجر(طلوع نخستین فجر در حیات زمین) می شود نفخت من روحی امر حیات در علقه قرارمی گیرد و خداوند به ملائکه می فرماید امر خودم را در علقه سامان داده شده از نطفه امشاج که قرار دادم به آن سجده کنید بنابراین تنزل الملائکه و روح فیها به اذن ربهم من کل امر در زمین اولیه اتفاق افتاده و از آن زمان تا کنون امر حیات را به اذن خداوند که شاخه ای از امر کل در جهان مادی است را برای بقاء حیات استمرار می بخشند. آیات ابتدای سوره دخان اشاره به امر و هفت طبقه جو زمین و موت و حیات شاخصه دوره دوم حیات بعد از علقه است. به آیات مراجعه می کنیم.

وَالْكِتَابِ الْمُبِينِ- إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُّبَارَكَةٍ إِنَّا كُنَّا مُنذِرِينَ- فِيهَا يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ- أَمْرًا مِّنْ عِندِنَا إِنَّا كُنَّا مُرْسِلِينَ- رَحْمَةً مِّن رَّبِّكَ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ- رَبِّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا إِن كُنتُم مُّوقِنِينَ- لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ يُحْيِي وَيُمِيتُ رَبُّكُمْ وَرَبُّ آبَائِكُمُ الْأَوَّلِينَ- بَلْ هُمْ فِي شَكٍّ يَلْعَبُونَ- فَارْتَقِبْ يَوْمَ تَأْتِي السَّمَاء بِدُخَانٍ مُّبِينٍ- يَغْشَى النَّاسَ هَذَا عَذَابٌ أَلِيمٌ- رَبَّنَا اكْشِفْ عَنَّا الْعَذَابَ إِنَّا مُؤْمِنُونَ- أَنَّى لَهُمُ الذِّكْرَى وَقَدْ جَاءهُمْ رَسُولٌ مُّبِينٌ- ثُمَّ تَوَلَّوْا عَنْهُ وَقَالُوا مُعَلَّمٌ مَّجْنُونٌ -إِنَّا كَاشِفُو الْعَذَابِ قَلِيلًا إِنَّكُمْ عَائِدُونَ-

سوگند به کتاب مبین مرکز عظیم داده های جهان مادی و حیات زمین-ما قرآن را در آن شب مبارک(سالگرد لیله القدر)نازل کردیم واز آن شب مبارک همواره منذر برای انسان بوده ایم و امری از جانب ما بود که فرستادیم و این امر رحمتی از خدای تو است (رحمت حیات زمین) که او شنواو دانا است خدائی که صاحب هفت جو زمین و زمین(خشکی وهر آنچه بین آن دو است) که حیات را در دل خود دارد خدائی جز او نیست زنده می کند و می میراند و رب اجداد گذشته نخستین-ولی نه آن ها (انسان)همواره در شک و شبهه خود سر گرم هستند تا جو زمین دودی بر آرد که عذابی دردناک است- می گویند( مردم زمانه بعد از اسلام) خدایا ما مومن هستیم عذاب را از ما دفع کن-آنان را جائی برای پند دادن باقی نمانده در حالیکه پیامبری روشن گر آمده ولی می گویند او تعلیم یافته و مجنون است ( وحی او رویا است) ما این عذاب را اندکی بر می داریم ولی باز رفتار خودشان را از سر می گیرند. آسمان دودی می تواند به هم زدن تعادل محیط زیست و لایه ازن که درجه حرارت زمین بالا رفته و خشک سالی پی در پی و سیل و طوفان های مخرب نتیجه گاز های گلخانه ای که مقدمه برداشت حیات زمین است.

این تخریب محیط زیست در آیه زیر هم اشاره فرموده ظَهَرَ الْفَسَادُ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِي النَّاسِ لِيُذِيقَهُم بَعْضَ الَّذِي عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ- به سبب اعمال مردم ، فساد در خشکی و دریا آشکار شد تا به آنان جزای بعضی از کارهایشان را بچشاند، باشد که بازگردند .لعلهم یرجعون همان معنی إِنَّا كَاشِفُو الْعَذَابِ قَلِيلًا إِنَّكُمْ عَائِدُونَ- ما این عذاب را اندکی بر می داریم ولی باز رفتار خودشان را از سر می گیرند. اینکه این دود نشانه قیامت است از ابن عباس نقل شده و مفسرین هم همان را تکرار می کنند. برداشته شدن حیات در زمین تا قیامت راه بسیار طولانی در پیش است. به روایت زیر توجه فرمایید.

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- إِنَّ رَسُولَ اللهِ (صلی الله علیه و آله) دَعَا عَلَی قَوْمِهِ لَمَّا کَذَّبُوهُ فَأَجْدَبَتِ الْأَرْضُ فَأَصَابَتْ قُرَیْشاً الْمُجَاعَهْ وَ کَانَ الرَّجُلُ لِمَا بِهِ مِنَ الْجُوعِ یَرَی بَیْنَهُ وَ بَیْنَ السَّمَاءِ کَالدُّخَانِ. وَ قِیلَ: إِنَّ الدُّخَانَ آیَهْ مِنْ أَشْرَاطِ السَّاعَهْ تَدْخُلُ فِی مَسَامِعِ الْکُفَّارِ وَ الْمُنافِقِینَ وَ هُوَ لَمْ یَأْتِ بَعْدُ وَ إِنَّهُ یَأْتِی قَبْلَ قِیَامِ السَّاعَهْ فَیَدْخُلُ أَسْمَاعَهُمْ حَتَّی أَنَّ رُءُوسَهُمْ تَکُونُ کَالرَّأْسِ الْحَنِیذِ وَ یُصِیبُ کُلَّ مُؤْمِنٍ مِنْهُ مِثْلُ الزُّکْمَهْ وَ تَکُونُ الْأَرْضُ کُلُّهَا کَبَیْتٍ أُوقِدَ فِیهِ لَیْسَ فِیهِ خُصَاصٌ وَ یَمْکُثُ ذَلِکَ أَرْبَعِینَ یَوْماً.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- [آشکار شدنِ] دود نشانه‌ای از نشانه‌های قیامت است‌ که در گوش‌های کافران و منافقان فرومی‌رود؛ و این نشانه تاکنون پدید نیامده است و پیش از برپاشدن قیامت پدید می‌آید و داخل گوش‌های آنان می‌شود به‌گونه‌ای‌که سرهایشان همچون سر بریان می‌گردد. انسان مؤمن در اثر این دود [فقط] مبتلا به‌دردی چون زکام و سرماخوردگی خواهد شد؛ و زمین مانند خانه‌ای می‌شود که هیچ روزنه‌ای نداشته و آتش در آن افروخته باشند؛ و این حالت تا چهل روز ادامه خواهد یافت.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۴، ص۱۷۰- بحارالأنوار، ج۶، ص۳۰۱/ نورالثقلین؛ «بتفاوت»

بنابراین فَارْتَقِبْ يَوْمَ تَأْتِي السَّمَاء بِدُخَانٍ مُّبِينٍ اتفاقی در حیات زمین است که نتجه اعمال انسان است که خداوند در آیه يُدَبِّرُ الْأَمْرَ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ ثُمَّ يَعْرُجُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ -خداوند امر حیات را از جو زمین تا زمین تدبیر می کند سپس در دوره ای که مقدار آن به اندازه هزار سال از سال هائی که می شمارید این امر بسوی خدا عروج می کند و حیات زمین برداشته می شود. میلیارد ها سال بعد مطابق آیه 4 سوره معارج کیهان به فطرکم اول مره آغاز ایجاد خود بیگ بانک بر می گردد- سَأَلَ سَائِلٌ بِعَذَابٍ وَاقِعٍ - لِلْكَافِرِينَ لَيْسَ لَهُ دَافِعٌ ( جهنم سقر قبل از قیامت)- مِنَ اللَّهِ ذِي الْمَعَارِجِ - تَعْرُجُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ خَمْسِينَ أَلْفَ سَنَةٍ-پرسش کننده ای از عذاب واقع شونده می پرسد-که برای کافران هیچ باز دارنده ای نیست از طرف خداوند صاحب عروج ها-(در آن رخ داد)ملائکه و روح(امر خدا در کیهان) بسوی او در روزی که مقدار آن پنجاه هزار سال است عروج می کنند.چرا عذاب واقع شونده نام برده است زیرا همه وارد جهنم سقر می شوند وبعد از آن قیامت برپا می گردد. یَوْمٍ كانَ مِقْدارُهُ خَمْسِینَ أَلْفَ سَنَه روزهای قیامت نیست- سید محمد تقوی اهرمی به مناسبت ماه مبارک رمضان ماه خود سازی و نزدیکی به لیال القدر-25/12/1402

• قبلی
• بعدی