یا معشر الجن و الانس ان استطعتم و مفهوم واقعی آن

مقدمه نوشتار

کلمه جن در آیات مختلف بیان شده ، واقعیتی است که وجود دارد که در باور مردم از قدیم الایام با تخیلات و تصورات ذهنی همراه بوده و امروزه هم همان باور ها در مطالعه قرآن معیار تاویل آیات قرار می گیرد که در نوشتار های -جن و باور عمومی و دید گاه قرآن -جن و جان از خرافات تا واقعیت قرآنی شرح داده ام. آیه33 سوره الرحمن جن و الانس به عنوان یک مجموعه "ایه الثقلان " مورد خطاب قرار می گیرد و می فرماید-یا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَنْ تَنْفُذُوا مِنْ أَقْطارِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ فَانْفُذُوا لا تَنْفُذُونَ إِلَّا بِسُلْطان- ای گروه جن و انس اگر می توانید (استطاعت این کار را دارید) به لایه های سماوات و الارض نفوذ کنید. پس این کار ا نجام دهید، اما شما نمی توانید مگر با تسلط بر این کار. کلمات کلیدی این آیه یا معشر، سماوت والارض، جن و انس و سلطان است. برای تاویل یک آیه باید ابتدا مفهوم کلمات کلیدی آن را دانست در غیر این صورت ما نمی توانیم منظور آیه را درک کنیم. این آیه اگر با دید علمی روز به آن نگاه کنیم در حقیقت یک اعجاز علمی پیش گوئی قرآن است که امروزه به وقوع پیوست و انسان توانست با تسلط بر ابزار نفوذ به جو زمین به ماه سفر کند و انواع ماهواره را به فضا بفرستد. این ادله ای است برای حقانیت وجود خداوند و وحی بودن کلام خدا. چگونه می توانیم این تاویل را اثبات کنیم. باید به کمک آیات دیگر کلمات کلیدی را رمز گشائی کنیم.

یا معشر الجن و الانس

این جمله در سه آیه آمده و در ارتباط با جن و انس است. مَعْشَرَ به معناى گروه، از ريشه‌ى «عشر» به معناى عدد ده است. تجمیع عدد ده است به عنوان کثرت جن و انس در یک مجموعه به هم پیوسته سنفرغ لکم ایه الثقلان حال به شما ای معشر جن و انس می پردازم. سنفرغ فارغ شدن و فقط به یک موضوع پرداختن است. جن و انس را در آیه قبل ثقلان نامیده است یعنی دو ثقل که در هم شده و ثقلان را تشکیل داده اند و هر کدام لازم و ملزوم یکدیگرند. هر کدام از این ثقل ها از نظر تعداد کثرت دارند جن فراوان و انس بی شمار روی هم انسان را به وجود آورده اند و خداوند راز ساختاری انسان را برای ما بیان می فرماید. هرجا کلمه جن و انس با هم آورده شده یعنی انسان که در دو آیه زیر به وضوح تشریح فرموده. ابتدا این دو آیه را بررسی کنیم و سپس به ماهیت وجودی انسان مطابق این آیه می پردازیم.

وَيَوْمَ يِحْشُرُهُمْ جَمِيعًا يَا مَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَكْثَرْتُم مِّنَ الإِنسِ وَقَالَ أَوْلِيَآؤُهُم مِّنَ الإِنسِ رَبَّنَا اسْتَمْتَعَ بَعْضُنَا بِبَعْضٍ وَبَلَغْنَا أَجَلَنَا الَّذِيَ أَجَّلْتَ لَنَا قَالَ النَّارُ مَثْوَاكُمْ خَالِدِينَ فِيهَا إِلاَّ مَا شَاء اللّهُ إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَليمٌ-128 سوره انعام در روزی که همه محشور می شوند(در آن روز به جن جزئی از جن و انس گناهکارخطاب می شود) ای گروه جن خودتان را در (دنیا ) در انس تکثیر می کردید و اولیائی از انس (که جن خودش را در آن تکثیر می کرد جزء دوم جن و انس که انس است) می گوید پروردگارا بعضی از بعض دیگر بهره می بردیم( به هم وابسته بودیم) و اجلی که برای ما مقرر فرموده بودی با هم طی کردیم. خداوند می فرماید آتش جایگاهتان است که در آن ماندگار هستید. تا مشیت خدا مقرر گردد همانا خدای تو حکیمی دانا است.

قد استکثرتم من الانس را " از انسان ها پیروان بسیاری یافتید". جن را در این آیه شیطان نامیدن خلاف قرآن است جن هیچ وقت گمراه کننده انسان نبوده و جزء ملائکه است" نمی تواند ترجمه درستی باشد استکثرتم خود را در چیزی تکثیر کردن است و من الانس هم با توجه به اینکه من در بسیاری از آیات معنی در هم اورده شده در انس است بعلاوه هیچ جای قرآن انس مترادف با انسان نیست. لاَسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ خیر را در خودم تکثیر می کردم در آیه 188 سوره اعراف موید این نظر است. در نوشتار يَا مَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَكْثَرْتُم مِّنَ الإِنسِ و واقعیت علمی قرآن به آن پرداخته ام. آیه سوم که در آن یا معشرالجن و الانس آمده را نیز مرور کنیم. آیه 130 سوره انعام.

يا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ أَ لَمْ يَأْتِكُمْ رُسُلٌ مِنْكُمْ يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ آياتِي وَ يُنْذِرُونَكُمْ لِقاءَ يَوْمِكُمْ هذا قالُوا شَهِدْنا عَلى‌ أَنْفُسِنا وَ غَرَّتْهُمُ الْحَياةُ الدُّنْيا وَ شَهِدُوا عَلى‌ أَنْفُسِهِمْ أَنَّهُمْ كانُوا كافِرِينَ
(در قيامت به معشر الجن و الانس گفته مى‌شود) اى گروه جنّ و انس( ای انسان) آيا پيامبرانى از خودتان به سويتان نيامدند تا آيات مرا بر شما بخوانند و شما را از ديدار اين روز بيمتان دهند؟ گويند: ما عليه خودمان گواهى مى‌دهيم و زندگى دنيا آنان را فريب داد و بر عليه خود شهادت دادند كه كافر بوده‌اند. این آیه به وضوح این مفهوم که جن و انس مردم دوران گذشته بودند که پیامبرانی برای راهنمائی آنها فرستاده شد رسولانی از خودتان. در ایاتی از قرآن بیان شده که جن نیرو و از آتش بی دود یا انرژی است. آیا نیرو می تواند گوش داشته باشد تا آیات کلام خداوند برایشان خوانده شود. یک آیه دیگر هم که اشاره می فرماید که جن و انس امم هستند. امت های پیشین. آیات 17 و 18احقاف

والَّذِي قالَ لِوالِدَيْهِ أُفٍّ لَكُما أَ تَعِدانِنِي أَنْ أُخْرَجَ وَ قَدْ خَلَتِ الْقُرُونُ مِنْ قَبْلِي وَ هُما يَسْتَغِيثانِ اللَّهَ وَيْلَكَ آمِنْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَيَقُولُ ما هذا إِلَّا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ
و آنكه به والدين خود گفت: افّ بر شما! آيا به من وعده مى دهيد كه (پس از مرگ از گور) خارج گردم، در حالى كه نسل هاى بسيارى پيش از من گذشته اند (و هرگز زنده نشده اند)؟ ولى والدين او، خدا را به فرياد رسى مى خوانند (و به او مى گويند:) واى بر تو! ايمان بياور! قطعاً وعده خداوند حق است، امّا او مى گفت: اين (وعده ها) جز افسانه پيشينيان نيست.

أُولئِكَ الَّذِينَ حَقَّ عَلَيْهِمُ الْقَوْلُ فِي أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِمْ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ إِنَّهُمْ كانُوا خاسِرِينَ -آنها کسانی از امت های پیشین از جن و انس هستند که وعده ای که خداوند داده در باره آنها قطعی شده و از زیانکارانند بنابراین هر جا کلمه جن و انس که با هم می آیند منظور انسان است که از نظر ساختار مادی از اتم ها، مولکول ها (انس) و پیوند های شیمیائی که از نیرو می باشند(جن ) تشکیل شده اند. کلمه جن در سایر آیات که تنها ذکر شده اشاره به نیروی ناشناخته است و با جن و انس ارتباطی ندارد. در اطراف ما نیرو های ناشناخته بسیاری است که با بررسی آیات و تفکر در باره آن می توان به رمز گشائی آن پرداخت.

سماوت و الارض

سماوات و الارض در قرآن به دو مفهوم آمده کیهان و هفت طبقه جو زمین و بر حسب سیاق آیه می توان دریافت که کدام یک از این دو معنی منظور است. مثلا فاطرالسماوات و الارض خداوند منبسط کننده کیهان، بدیع السماوت و الارض خداوند ابداع کننده کیهان از هیچ و خلق السماوت و الارض فی سته ایام . ابتدا خداوند کیهان را از نور خود از هیچ ابداع و بعد آن را منبسط و سپس با به وجود آوردن ذرات بنیادی در محدوده قبل از انبساط کیهان را در شش دوره خلق می کند. در این آیات با توجه با علم روز می توانیم مفهوم سماوات و الارض به معنی کیهان را استنباط کنیم. مورد دوم به معنی هفت طبقه جو زمین است که در آیات متعددی به عنوان سبع السماوات و سموات و الارض بیان شده است. آیه 30 سوره مومنون به وضوح آن را تعریف کرده البته بسیاری بدون توجه به سیاق آیه و آیات قبل و بعد آن را به غلط به مه بانک وصل کرده اند که می تواند به عدم آگاهی به مدل استاندارد کیهان باشد.

اَوَلَمْ يَرَالَّذِينَ کفرُوا أَنَّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ كَانَتَا رَتْقًا فَفَتَقْنَاهُمَا وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاء كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ أَفَلَا يُؤْمِنُونَ-30 وَجَعَلْنَا فِي الْأَرْضِ رَوَاسِيَ أَن تَمِيدَ بِهِمْ وَجَعَلْنَا فِيهَا فِجَاجًا سُبُلًا لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ 31 وَجَعَلْنَا السَّمَاء سَقْفًا مَّحْفُوظًا وَهُمْ عَنْ آيَاتِهَا مُعْرِضُونَ وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ كُلٌّ فِي فَلَكٍ يَسْبَحُونَ 32.
آیه اول می فرماید آیا کافران نمی نگرند که آسمان و زمین (زمین و هفت آسمان جو آن به ادامه آیات توجه فرمائید) بهم پیوسته بودند و ما آن دو " هما" را از هم جدا کردیم و قراردادیم آب را پایه و اساس ایجاد حیات تمامی موجودات زنده (ازهمین هفت آسمان که ابتدا بهم پیوسته بودند و آن را از هم باز و طبقه طبقه کردیم آب را برای حیات بیرون آوردیم) چرا ایمان نمی آورند- آیه بعدی ادامه می دهد و پوسته جامد زمین را برای تثبیت در آن قرار دادیم و بر روی آن راه ها ی برای هدایت به مقصد و آسمان را دارای سقف محفوظ قرار دادیم و سپس اشاره می فرماید که خداوند شب و روز و خورشید و ماه را خلق کرد و همه در مدارمعین خود در گردش هستند. براساس آخرین نظریه زمین شناسی، زمین تکه ای از توده ابر خورشیدی بود که از آن جدا شد و ابتدا توده گازی و غباری بسیار داغ بود که به مرور زمان سرد شد. زمین و جو آن یکپارچه بودند و زمین در دو دوره تکامل اتمی و تکامل شیمیائی ایجاد می شود. این آیات دقیقا با ایات 9 تا 12 سوره فصلت هم خوانی دارد.

بنابراین در آیه 33 سوره الرحمن سماوت و الارض می تواند هفت طبقه جو زمین باشد. انسان هیچ وقت نمی تواند به اعماق کیهان نفوذ کند تفکر در آیات هم می تواند راه گشا باشد. اقطار در آیه 33 سوره الرحمن هم می توان اشاره به طبقات روی هم با قطرهای متفاوت همان لایه های جو زمین باشد.

نتیجه نوشتار

 سلطان معنی تسلط می دهد. این تسلط می تواند در یک موضوع علمی ادله و مستندات کافی باشد و یا فراهم بودن ابزار انجام آن کار. کسی که بر یک حکومت تسلط داشته باشد سلطان است. بنابراین با روشن شده مفاهیم کلمات کلیدی می توان آیه را به راحتی تاویل کرد. یا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَنْ تَنْفُذُوا مِنْ أَقْطارِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ فَانْفُذُوا لا تَنْفُذُونَ إِلَّا بِسُلْطان-ای انسان چنانچه توانائی نفوذ به لایه های جو زمین را دارید پس نفوذ کنید اما شما نمی توانید مگر با تسلط به انجام این کار. در ارتباط با مفهوم علمی انس و جن مد نظر قرآن به دو مقاله انس و مفهوم آن در قرآن و فرق آن با بشر و جن و باور عمومی و دید گاه قرآن ملاحظه فرمائید. سید محمد تقوی اهرمی 2/7/1401

• قبلی
• بعدی