اقوات غذای بیولوژیکی در قرآن و علم زیست شناسی

 مقدمه نوشتار

اقوات به معنی غذای اولین موجودات زنده حیات و یا به اصطلاح علمی غذای بیولوژیکی است. این دوره از نظر علم زیست شناسی و هم چنین نظر قرآن دارای اهمیت ویژه ای است. در این  دوره  پایه  خلقت انسان و موجودات زنده نهاده می شود مفاهیم  قرآنی خاک، حما مسنون و صلصال کالفخار، صلب و ترائب که پایه خلقت انسان و حیات است در این دوره رخ می دهد. در سوره  فصلت آیه 9 الی 12 دوره های متوالی خلقت زمین، اقوات، هفت آسمان را شرح می دهد و تمامی آیات مربوط به زمین و جو  آن است. اقوات را مفسرین غذای اهل رمین تقسیر می کنند. زمانی که نه جانداری بود و نه گیاهی و نه خاک کشاورزی و حدود سه میلیارد سال بعد اخرج المرئی خارج شدن سبزه زار و گیاهان و کوه ها ایجاد شد که خداوند آن را طعام می نامد. در این نوشتار می خواهم با آیات دیگر ثابت کنم که اقوات طعام نیست. به نوشتار  فَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَنَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي و مفهوم واقعی آن در قرآن

زمان رخداد پیدایش اقوات

در چهار آیه از سوره فصلت 9 تا 12 خلق زمین تا پیدایش هفت طبقه جو زمین بیان شده به آین آیات توجه فرمائید.

قُلْ أَإِنَّکُمْ لَتَکْفُرُونَ بِالَّذِی خَلَقَ الْأَرْضَ فِی یَوْمَیْنِ وَ تَجْعَلُونَ لَهُ أَنْدَاداً ذٰلِکَ رَبُّ الْعَالَمِینَ‌-فصلت 9
وَ جَعَلَ فِیهَا رَوَاسِیَ مِنْ فَوْقِهَا وَ بَارَکَ فِیهَا وَ قَدَّرَ فِیهَا أَقْوَاتَهَا فِی أَرْبَعَةِ أَیَّامٍ سَوَاءً لِلسَّائِلِینَ‌-فصلت 10

بگو به کسی کفر می ورزید که  زمین را در دو دوره آفرید و  برای او شریک  قرار می دهید، اوست که در زمین و از بالای آن رواسی (پوسته جامد زمین) را قرار داد و برکت در آن( رواسی تازه شکل گرفته و داغ) نهاد و در آن اقوات غذای موجودات را در چهار دوره مقدر فرمود یعنی برنامه ریزی کرد. قدر با فتحه ق و تشدید دال با قدر فتحه ق  و سکون دال دو معنی متفاوت می دهند و در تفسیر اکثرا اندازه را آورده اند. بعلاوه در تفاسیر قدر را  خلق کردن هم می نویسند  که چنین معنی در آیه  دیده نمی شود. گذشتگان از جمله ارسطو که در مرکز علم عالم آن زمان یعنی یونان باستان بسر می برد گمان می کردند که خداوند هر چیز را به اندازه و آنی و بدون برنامه ریزی خلق کرد. کلمات مدیریت، برنامه ریزی، مدون، تدوین شده و بسیاری از مفاهیم هنوز پدید  نیامده  بودند و علم روز آن زمان این چنین افکاری ایجاد به صورت خلق الساعه را حاکم  کرده بود. بعلاوه کافی بود چند طومار را بخوانی و یک استاد را به عنوان مدرس قبول و تحصیل می کردی می شدی  فیلسوف زمانه و در تمامی علوم و فنون زمان مسلط می شدی و می توانستی روی تمامی موضوعات نظر دهی مانند زمان ما که استاد معارف اسلامی و فلسفه به خود این اجازه را می دهد که در علم  جنین نظر بدهد و علقه را زالو یا  زائده و یا خون بسته به دیوار رحم چسبیده معرفی کند.

این از برکات علم گذشتگان است که بر باور ما نشسته و نمی شود آن را از ذهن بیرون کرد. قدر فیها اقواتها  فی اربعه ایام. خداوند در رواسی (پوسته تازه شکل گرفته زمین که هنوز کاملا سرد نشده و تمامی کانی ها سنگ هستند و از خاک خبری نیست کوه ها هنگام تفیکیک قاره ها شکل گرفتند.) اقوات را در چهار دوره مقدر فرمود. برنامه ریزی در چهار دوره زمان بر است و طراحی از پیش تدوین شده می خواهد. رواسی کوه نیست

زمین در دو دوره خلق شد تکامل اتمی و تکامل شیمیائی- دوره اول جدا شدن از توده  ابر خورشیدی و مستقل شدن به عنوان یک سیاره با جرم معقول که با توجه به  حجم زمین و مقایسه  با خورشید که از همان ساختار توده ابر خورشیدی مشترک به وجود آمده اند. زمین سریع دوره اول را طی کرده است. دوره دوم  با توجه حرارت بالای دوره  اول  که در آن همجوشی هسته ای رخ  داده  که  خورشید هنوز هم در مرکز خود آن را دارد  انجام می دهد (پانزده تا بیست میلیون درجه). زمین برای  سرد شدن از چند میلیون به چند هزار درجه، میلیون ها سال زمان لازم داشته است. در این زمان تحولات عظیم پوسته جامد زمین را دائم تغییر می داده. زمین توده گازی  پلاسمائی  مذاب  و عظیم بوده که  دائما شکل و مدار خود را  تغییر می داده است. از زمان  جدا شدن از توده  ابر خورشیدی  تا  قرار داده شدن  پوسته جامد بر روی سطح خارجی زمین بر اساس نظر دانشمندان زمین شناسی حدود پانصد میلیون سال گذشته است.

این زمان بر اساس نظر قرآن در دو دوره منفک از هم  صورت گرفته. باید توجه داشته باشیم که زمین به یک باره از خورشید جدا شده و میلیون ها سال طول کشید تا  زمین فاصله  خود را با  خورشید تثبیت کند و این از کلمات فَقَالَ لَهَا وَ لِلْأَرْضِ ائْتِیَا طَوْعاً أَوْ کَرْهاً قَالَتَا أَتَیْنَا طَائِعِینَ برداشت می شود. ابتدا زمین در دو  دوره خلق می شود سپس پوسته جامد بر روی آن شکل می گیرد. برکت که همان سنگ رس است در پوسته جامد قرار داده  می شود و سپس اقوات در چهار دوره  برنامه ریزی می گردد و سپس خداوند به  آسمان زمین می پردازد که دودی و دخان بود و سپس زمین و جو آن استقرار می یابند و قرآن در تمثیلی به زمین  و آسمان آن (جو زمین هنوز یکپارچه و دخان است) خطاب  می فرماید اکنون هر دو فقال لها و للارض لها به آسمان بر می گردد و للارض هم  بیانگر این است که هر دو یک مجموعه با هم هستند، مثلا سماء  کیهان نیست،  جو تشکیل نشده  زمین است، تسلیم  این برنامه  شوید چه بخواهید و چه نخواهید الزام آور است و آن ها  پذیرفتند. تمثیل است و تفکر و تاویل لازم دارد ظاهر آیه  را باید  خواند و دنبال باطن آن گشت. این اعجاز قرآن است. باید به علم زمین شناسی و زیست شناسی آشنا بود تا بتوان آیات را تاویل کرد به علم باید رجوع کرد نه به نظرات گذشتگان دنبال واقعیت گشت. جالب است  که  این کلمات بعد از ثم  الستوی الی سماء می آید.آیه 11 سوره فصلت.

ثُمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاءِ وَ هِیَ دُخَانٌ فَقَالَ لَهَا وَ لِلْأَرْضِ ائْتِیَا طَوْعاً أَوْ کَرْهاً قَالَتَا أَتَیْنَا طَائِعِینَ. برنامه ریزی اقوات در چهار دوره قبل از ثم الستوی الی السماء است. معنی و مفهوم آن بسیار علمی و جالب دارد. پوسته زمین هنوز داغ است و حرارت بالای نقطه  جوش آب است که  قوات در چهار مرحله  ترکیبات آلی مورد نیاز اولین سلول حیات را به وجود می آورد. صلصال کالفخار سفال داغ  و پخته است و حما مسنون هم  توده سیاه رنگ و رسوباتی است که در سفال با خارج شدن  آب  از آن باقی میماند. اگر آب فراوان  وجود  داشت حما مسنون  وجود نداشت. آب  به صورت بخار و در درون سنگ ها و لابلای درز آنها مرتبا خارج می شد و رسوب توده سیاه  بر جای می گذاشت. چرا اولین نطفه حیات در درون این چهاردوره  از حما مسنون و در سفال داغ ایجاد شده  لازمه  تبدیل  ترکیبات آلی از قبیل اسید های آمینه ، قندها، چربی ها، و سایر ترکیبات آلی و ترکیباتی که نوکلئوتیدها  را  تشکیل  دادند به ماکرو مولکول های زنجیره ای ساختار RNA تبدیل شدند. واکنش باید در محیط  داغ و بدون آب  باشد، یعنی آب باید کم و بصورت مولکول و بخار باشد تا مولکولهای آب خارج شده از واکنش این ترکیبات بتواند خارج شود.ماء مهین اشاره به  آب کم  دارد.

دریا هنوز وجود  نداشته و آسمان تیره  و تار و دودی است و سماء  ندارد. جو  اولیه بسیار کم  قطر و یک پارچه و مملو از گازهای آمونیاک، بخار آب و متان است و هیدروژن فوق العاده زیاد و جو اکسیژن ندارد زیرا برای تک سلولی های اولیه حیات سمی و کشنده است. انتهای دوره دوم خلقت زمین بر اساس نظریه قرآن، ایجاد  پوسته جامد و بر روی آن برکت (سنگ رس)است. برکت قبل از شروع  دوره های اقوات است و میتواند سنگ رس باشد که هم در گذشته در خلقت حیات نقش داشته و هم  اکنون  خاک زراعی که هشتاد درصد آن از رس است حیات زمین را تداوم میبخشد. اول سنگ رس خلق  و بعد برروی آن غذای موجوداتی که  قرار است به عنوان تک سلولی اولیه حیات  که سنگ بنای خلقت موجودات زنده  و انسان است  برنامه ریزی شود و  سپس ترکیبات بی جان، مولکول زنجیره ای ساختار RNA با فرمان کن فیکون به جاندار تبدیل می شود. به مقاله ماء دافق و نقش ان در پدیده خلقت حیات مراجعه فرمائید. آدم و حضرت عیسی وجه مشترک نفخ من روحی دارند

دانشمندان زیست شناسی اخیرا بحث جالبی را در پیدایش اولین نطفه حیات دارند. میگویند اول میبایست غذا خلق شده باشد و سپس تک سلولی اولیه حیات و دقیقا این همان چیزی است که  در این آیه اشاره میکند. اول اقوات برنامه ریزی میشود و بعد اولین نطفه  حیات که نطفه امشاج است از رسوبات  باقی مانده  بر روی سفال داغ (هیچگونه نظریه علمی معتبری در ارتباط  با دوره پیدایش زمین تا  یک میلیارد سال بعد از پیدایش زمین وجود ندارد زیرا کلیه اطلاعات زمین شناسی به دلیل مذاب بودن و تغیر و تحول زیاد از بین رفته اند و همه نظریه های علمی هستند) و قرارگرفتن اساس خیر و برکت در رواسی به سنگ رس برمیگردد که امروزه هم  خاک کشاورزی بقاء حیات را مدیون خود ساخته است.

پیدایش اقوات به معنی غذای بیولوژیکی را در چهار دوره مقدر فرمود تا  نیازمندان به آن غذا بتوانند  نیازشان را برطرف کنند. صحبت از غذای تک سلولی های است نه غذای موجودات زنده که در تفاسیر آمده. هر چهار آیه در زمان  زمین اولیه است یعنی 3/5 میلیارد سال قبل رخ داده است. رواسی من فوقها می تواند به معنی پوسته جامد زمین باشد و به عنوان لنگر و حفظ  تعادل  زمین هم عمل می کنند تعبیر نمود. رواسی پوشش روی زمین را در مرحله مذاب بودن پوسته بیرونی به عهده دارد و من فوقها این معنی را می رساند. کوه ها نتیجه  تغییرات پوسته زمین در دوره  تکنوتیک بهم پیوستن قاره ها و حدود  150 الی 400  میلیون سال پیش است. پس از ایجاد رواسی اقوات در چهار دوره شروع می شود. سلسله مراتب رواسی و دوره های اقوات را دقیقا به خاطر داشته باشید  و پس از شرح این دوره ها مجددا آن را به  یاد بیاورید. چرا که  نکته علمی بسیار مهمی در آن نهفته است آیه 29 سوره بقره  تایید این نظر است. کلمه ثُمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاء در آیه 10 سوره فصلت را با این آیه مقایسه فرمائید

هُوَ الَّذِي خَلَقَ لَكُم مَّا فِي الأَرْضِ جَمِيعًا ثُمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاء فَسَوَّاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ .اوست آن كسى كه  آنچه  در زمين است همه را براى شما  آفريد سپس به (آفرينش) آسمان پرداخت و هفت آسمان را در آن استوار كرد و او به  هر چيزى داناست. ثم استوی الی اسماء بعد از آماده  شدن کامل  زمین است. یعنی پوسته زمین شکل گرفته، سردتر شده و اقوات در چهار دوره مقدر شده اند پروبیوت ها  یعنی سلول های غیر هوازی  بدون هسته و غشاء هسته ای تکثیر پذیر به  وجود آمده اند و حالا  نوبت پرداختن به آسمان زمین است  که هنوز دخان است. پس هفت جو زمین بر اساس نظریه قرآن پس از خلق غذای بیولوژیک و خلقت زمین از نظر علوم طبیعی و قرآن (دودی و کدر) که منشا حیات موجودات است شکل می گیرد در مقاله پیدایش حیات از دید علم و قرآن مشروحا به این آیه اشاره شده. این مقدمه ای بود بر شرایط اولیه ایجاد اقوات .

سَوَاءً لِلسَّائِلِینَ‌-برای نیازمندان به آن

با توجه به مطالب زیر این دوره یعنی دوره ایجاد غذای بیولوژیکی مهمترین دوره پیدایش حیات بر روی کره زمین است که  قرآن تاکید کرده است. حیات بدون غذای تکثیر پذیر و یا بیولوژیکی امکان پذیر نبوده است  چیزی که دانشمندان زیست شناسی به آن رسیده اند  به  این  جهت  نظر داده اند  که  اولین موجود زنده  در سوپ اولیه ایجاد شده است. غذائی که بتواند نیاز درخواست  کنندگان  را برآورده  کند (سَوَاءً لِلسَّائِلِینَ‌-برای نیازمندان به آن غذا ) باید بیولوژیکی باشد. کلمه نیاز درخواست  کنندگان به معنی برای موجودات خاص است و این غذا باید بعد از اتمام چهار دوره تکثیر پذیر و زنده باشد. یعنی باید تکثیر پذیر باشد. پروفسور راینهارد  کاپلان زیست شناس معروف آلمانی و مولف کتاب  پیدایش حیات، شکل گیری حیات را با  آغاز چهار دوره پیدایش غذای بیولوژیکی مرتبط  میداند و دوره ها بشرح زیر تقسیم بندی کرده است [1]که در زیر عنوان میشود. وی و سایر زیست شناسان به این چهار دوره اشاره کرده اند. قرآن هم به این چهار دوره اشاره کرده است و این اعجاز قرآن است.

چهار دوره پیدایش غذای بیولوژیکی یا اقوات

1-تولید غیربیولوژیکی مولکول های پایه و آلی برای ایجاد پروتئین ها و اسید نوکلئیک.
2-ایجاد ترکیبات زنجیره ای یا پلیمریزاسیون از مولکول های ایجاد شده  در دوره اول
3-اتصال مولکول های پلیمریزه شده به  یکدیگر و تشکیل ماکرو مولکول ها و تشکیل ساختار مولکولی آلی که توسط غشاء پوشیده بودند به عنوان سنگ بنای پروبیوت ها (سنگ بنای حیات و خلقت انسان از صلصال من حما مسنون در این دوره است )
4-تشکیل پروبیوت ها که به عنوان اولین مواد آلی تکثیر پذیر بشمار می آید.(خلقت غذای تکثیر پذیر مورد استفاده  موجودات زنده که از ویروس ها و سپس باکتری ها شروع شد سَوَاءً لِلسَّائِلِینَ‌ از این دوره به بعد است )

دوره پیدایش حیات از دیدگاه پروفسور ریچارد دی کر سان  بیوفیزیکدان دانشگاه  آکسفورد در پنج  دوره است که به این هم اشاره ای داشته باشیم .این  دو نفر جزء معروف ترین دانشمندان بیوشیمی و بیوفیزیک هستند. [2]
1-پیدایش کره زمین با یک اتمسفر که گازهای درون آن به عنوان مواد اولیه ساختار مولکولی آلی بکار گرفته شده
( منظور آمونیاک و متان و بخار آب)
2- سنتز مولکول های ساده مانند آمینو اسید ها، قند ها و بازهای آلی
3 -بهم پیوستن این مولکول ها و تشکیل پروتئین و اسید نوکلئیک
4 تبدیل قطرات سوپ مانند کم غلظت از پروتئین ها و اسید نوکلئیک ها با مواد شیمیائی آلی ماکرو
5 تشکیل مرحله اول سلول های حیاتی که مکانیسم آنها هم مانند سلول های زنده  قابل تکثیر باشند.

پروفسور ریچارد دی کرسان مرحله اول که مربوط به آسمان جو اولیه زمین است که در آن آمونیاک و متان و بخار آب وجود داشته را به  عنوان دوره اول منظور کرده در صورتی که این گازها زمانی که در زمین و در گودال ها و تحت شرایط حرارت خاص قرار می گیرند شروع به واکنش  شیمیایی می کنند نه قبل از آن. در حقیقت همان چهار دوره پروفسور کاپلان است که  خلاصه تر عنوان کرده است. 

قرآن دوره اول را ابتدا نام برده و سپس به اقوات اشاره میکند  که همان چهار دوره بعد از پیدایش زمین است. آیه بعدی هم ادامه  روند تکامل زمین است تا  خلق هفت جو زمین و شفاف  شدن  جو و پیدا شدن ستارگان از آسمان بدون دود و قراردادن حفاظ برای ادامه  حیات در جو زمین .

فَقَضَاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ فِي يَوْمَيْنِ وَأَوْحَى فِي كُلِّ سَمَاء أَمْرَهَا وَزَيَّنَّا السَّمَاء الدُّنْيَا بِمَصَابِيحَ وَحِفْظًا ذَلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ
سپس آسمان زمین را به هفت آسمان مبدل کرد ودر دو دوره و امر و قوانین مربوطه را درهرکدام نهادینه کرد و آسمان (جو زمین) را زینت بخش نور ستارگان کرد و آن را حفظ نمود که او عزیز و علیم است. بحث در این مورد به  خلقت هفت آسمان بر میگردد به مقاله سماوات هفت آسمان و خرافات مراجعه فرمایید. سید محمد تقوی اهرمی خرداد1397 ویرایش جدید خرداد -1399 -

     1402ویرایش جدید مرداد

(1-Reinhard w.Kaplan: Der Sprung derLebens dtv 1wissenschaftliche Reihe 1978
(2Richard E.Dickerson, Evolution ,Spektrum der Wissenschaft,verstandliche Forschung, deutsche Ausgaben vonScientific American 1980

• قبلی
• بعدی