توقیفی نبودن ترتیب برخی آیات با مقایسه آیات قرآن

مقدمه نوشتار

توقیفی بودن ترتیب آیات به این مفهوم است که ترتیب آیات و جایگاه آن در سوره ها ثابت است و تغییر آن جایز نیست. الیته در این موضوع دو دید گاه وجود دارد. طرفداران این دو دیدگاه یعنی توفیقی بودن و نبودن به روایات متعددی استناد می کنند. فریقین برتوفیقی بودن آیات بر اساس منطق عقل و اینکه قرآن وحی الهی است و باید ترتیب آیات هم باید معجزه باشد روایات صحیح و متواتر در این مورد نقل می شود.

عده‌ای دیگر معتقدند که ممکن است آیات قرآن در زمان پیامبر مرتّب شده باشد؛ امّا پس از وی، ذوق ، سلیقه و اجتهاد اصحاب در نظم و ترتیب موجود نقش داشته است. به نظر علاّمه طباطبایی ، روایات جمع اوّل قرآن (زمان ابوبکر) مؤید این است که اجتهاد اصحاب در ترتیب آیات دخالت داشته، و‌ روایت عثمان‌ بن‌ ابی‌عاص ، فقط ترتیب بعضی از آیات نه تمام آن‌ها را به دست پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) ثابت می‌کند و اگر بپذیریم که همه آیات به دستور حضرت مرتب شده، بدان معنا نیست که آن‌چه را اصحاب منظّم و مرتّب کرده‌اند، همان ترتیب زمان رسول خدا (صلی‌الله‌علیه ‌وآله) است و فقط این مطلب را می‌رساند که آنان تعمّدی بر تغییر موارد روشن و مسلّم نداشته‌اند؛ امّا در جایی که آشکار نبود و نمی‌دانستند، اطمینانی به حفظ ترتیب آن حضرت نیست؛ هم‌چنین طبق روایات، او آیات مکّی را در سوره‌های مکّی و آیات مدنی را در سوره‌های مدنی قرار می‌داد؛ امّا آن ‌چه هم‌ اکنون دیده می‌شود، وجود آیات مکّی در سوره‌های مدنی و بالعکس است و اجماعی که بر وحدت ترتیب فعلی با ترتیب زمان پیامبر ادّعا شده، اجماع منقول است و نمی‌توان بر آن تکیه کرد.(نقل ازویکی فقه ترتیب آیات در قرآن) حال واقعیت کدام است با دید دیگری وارد موضوع شویم به خود آیات قرآن مراجعه کنیم و چند مثال را بررسی می کنیم وبه این نتیجه می رسیم که ترتیب برخی آیات در بسیاری موارد توقیفی نیست.

فالهمها فجور ها و تقوا ها و راز علمی نهفته در آن

مقدمه نوشتار

انسان دارای دو بعد ساختاری است. ساختار مادی که جسم او را تشکیل می دهد جن و ملائکه در ساختار مادی انسان شرکت دارند هر دو نیرو هستند و نیرو ماده را سامان می دهد. اگر نیروی پیوند مولکولی نباشد ماده دوام ندارد. برخی مولکول ها هم در بدن دارای ماموریت خاص و تکراری هستند مانند آنزیم ها و دیاستاز ها، جن و انس مجموعه انسان را تشکیل می دهند. بعد دوم ساختار معنوی است که قرآن آن را در دو کلمه فجور و تقوا بیان کرده است. چرا بعد معنوی را هم ساختار می نامم موضوع این نوشتار است. ابلیس با ابزار شیطان که هوی نفسانی یا وسوسه نفسانی است بین این دو بعد حائل شده و سعی دارد انسان را به راه فجور سوق دهد. دل خواسته نفسانی است هر چه انسان آگاه تر و تجربه بیشتر کسب کند صاحب دلی می شود که عنان عقل را در چنگ خود نگه می دارد و عقل را به خود می کشد و دل می شود وسیله تعقل. تصورات ذهنی بر دل نفوذ می کند و انسان همه چیز را با دید تصورات ذهنی می بیند. در حقیقت تصورات ذهنی است که پرده بر عقل می اندازند و حقایق را نمی تواند به بیند.

وَ أَغْطَشَ لَیْلَهَا وَ أَخْرَجَ ضُحَاهَا و اعجاز علمی قرآن

مقدمه نوشتار

خداوند متعال تمامی مظاهر ماده که به عنوان زینت زمین برای انسان خلق کرده است و هر آن چه که در معرض دید ما قرار داده است را مرتبا به عنوان آیات خداوند نام می برد و این آیات را نشانه بارز و قابل مشاهده برای اثبات حقانیت خداوند به انسان مرتبا یادآوری می کند و از آن ها مثال های مختلفی می زند و در خدمت آیات محکمات که اساس و پایه قران است قرار می دهد. این آیات را متشابه نامیده است. آیات متشابه مستقیما با علوم طبیعی ،فیزیک ،زمین شناسی و زیست شناسی سر و کار دارند. بررسی و تجسس در این تعینات مادی را بوسیله دسترسی به ابزار علوم بر عهده انسان قرار داده است. به منظور تشحیذ ذهن انسان و تحریک و ایجاد انگیزه برای کشف علوم، آیات متشابه را در قالب تمثیل های گوناگون و طی شرح داستان های قران مانند داستان اصحاب کهف ، سفر ذوالقرنین به جایگاه طلوع و غروب خورشید، داستان حضرت سلیمان و آوردن تخت بلقیس در کسری از یک ثانیه و غیره بیان می کند و هر کدام دارای مفهوم علمی بر جسته ای است و در تمامی این موضوعات انسان را دعوت می کند در باره آن ها تفکر و تعقل کند تا به کنه مفهوم علمی آن ها دست پیدا کنند و و این همه در باره تفکر و تعقل کردن در حد واجبات الهی برای انسان هائی که شرایط لازم برای تعقل و تفکر را دارا می باشند نشانه اهمیت موضوع است. این برای انسان های دانشمند و دانا یک تکلیف شرعی است. البته هر کس در محدوده تخصص علمی خود به عبارتی فیزیک دان در باره پیدایش کیهان و موضوعات مربوطه و دانشمندان زمین شناسی هم در مورد پیدایش زمین و هفت آسمان و متخصصین زیست شناسی در باره خلقت انسان و تکامل آن. اظهار نظر دانشمندان علوم انسانی و معارف در آیات متشابه که بیشتر حنبه علمی تخصصی دارد دلیل اصلی خلق شبهات و تناقصات ظاهری است که ناشی از برداشت شخصی و تصورات ذهنی که بر باور آن ها نشسته است از آن جائیکه این نشانه ها همه مانند سایر آیات قرانی آیه خداوند محسوب می شوند. از این ها نیز می توان برای اثبات عظمت و وحدانیت خداوند و در یک کلام اعجاز قران استفاده نمود.